Na 1 jaar intensief samenwerken tussen Stad Antwerpen en De Lijn rond een haalbaarheidsstudie, zijn er 2 potentiële trajecten geselecteerd voor de opstart van vervoerssystemen met autonome shuttles. Het eerste traject situeert zich langs de Scheldekaaien; het andere traject loopt langs Linkeroever. De shuttles zullen worden ingezet waarvoor ze het meest geschikt zijn: op korte trajecten waar ze het verschil kunnen maken door een hoogfrequent aanbod en korte wachttijden. Ze vormen zo een goede aanvulling op het bestaande aanbod in openbaar vervoer. Vele lokale attractiepolen zoals het MAS, Het Steen, Sint-Anneke, de veerpont,… langs de gekozen trajecten worden met de shuttles vlot bereikbaar.
Autonome shuttles versterken overstapmodel
Om Vlaanderen voor te bereiden op een toekomst met zelfrijdend vervoer is het cruciaal om ook in de Vlaamse steden pilootprojecten met autonome shuttles op te starten. Het maatschappelijk belang is immers het grootst in een stedelijke context. De Lijn en Stad Antwerpen zijn daarom een haalbaarheidsstudie gestart in 2017. In deze studie wordt onder meer gefocust op de vereiste aanpassingen in infrastructuur, het vervoerspotentieel van de zelfrijdende voertuigen, de financiële impact en draagvlak.
Bij de selectie van de trajecten is gekozen voor plaatsen waar shuttles het meest complementair kunnen zijn ten opzichte van het bestaande aanbod in openbaar vervoer. De nabijheid van het tram- en metronetwerk als overstapplaats, het ontsluiten van attractiepolen, de vereiste aanpassingen in weginfrastructuur, een goede doorstroming en de visibiliteit in de stad zijn bepalend geweest voor de selectie en uitwerking van trajecten.
“Beide oevers van Antwerpen zijn verbonden met verschillende kruisingen zoals de metro, voetgangerstunnel, fietstunnel en veerdienst Sint Anna. Met de 2 nieuwe shuttlelijnen worden deze optimaal verknoopt met elkaar en takken we op beide oevers ook aan op de belangrijkste tramlijnen van de stad. De shuttles zijn daarmee een logische versterking van ons sterk tram- en metronetwerk en kunnen vanaf de tramhaltes de nabij gelegen attractiepolen hoogfrequent ontsluiten”, licht schepen voor mobiliteit Koen Kennis toe. ”Met deze shuttles gaan we ons nog vlotter en slimmer in onze stad kunnen verplaatsen. We verrijken zo het palet aan alternatieven voor de wagen en zetten nieuwe technologie slim in voor flexibel openbaar vervoer.”
De geselecteerde trajecten
1) Linkeroever
De autonome shuttle kan hier een aantrekkelijk en hoogfrequent aanbod realiseren met heel korte wachttijden vanaf de woonwijken op linkeroever naar de tramhaltes Halewijn en Van Eedenplein. We kunnen hiermee ook een flexibel en kwalitatief aanbod creëren naar attractiepolen met kleinere reizigersaantallen zoals Iglo, de Veerpont of het Sint-Anneke strand.
Er is gekozen voor:
o een grote lus: Blancefloerlaan / Halewijnlaan / August Vermeylenlaan / Esmoreitlaan / Gloriantlaan / Frederik Van Edenplein
o een kleine lus: Doorheen Europark / IGLO – Louis Paul Boonstraat / Carel van Manderstraat / Emile Verhaerenlaan / Frederik Van Edenplein / Veerpont / Blancefloerlaan / Halewijnlaan
2) Scheldekaaien
De heraanleg is vorig jaar van start gegaan. We lieten de plannen bijsturen waardoor er minder steenvlakte en meer groen komt aan de stadskant. Pleinen, groenzone en speeltuinen zullen de Scheldekaaien nog meer tot een aantrekkingspool maken. In de plannen hebben we een zone gereserveerd voor openbaar vervoer. De shuttle kan hier gebruik van maken en zal bijgevolg in de spits niet opgehouden worden door file. Hierdoor ontstaat er een heel aantrekkelijke verbinding. De Scheldekaai-shuttle heeft ook potentieel voor de stadsontwikkeling in het noorden en zuiden.
Er is gekozen voor:
o Een noord-zuid traject op de Scheldekaai zelf, buiten het autoverkeer.
Deze vertrekt aan het MAS (verknoping met tram 7 en 70), doet langsheen de Scheldekaai 9 haltes aan waaronder Steenplein (verknoping met Veerdienst Sint Anna), en gaat rijden tot aan Nieuw Zuid, waar de shuttle afbuigt naar het Justitiepaleis/Bolivarplaats (verknoping met tram 4 en 8).
o Uitbreidingen: de shuttle heeft een heel hoge frequentie en is dus uitermate geschikt om veel mensen vlot van de stadsrand tot in het centrum te brengen, ideaal voor woon-werkverkeer. Verschillende mogelijke groeiscenario’s voor het shuttle-aanbod werden al gedefinieerd :
1) Ten noorden:
• de shuttleverbinding kan in de toekomst mogelijk ook nog verlengd worden naar een nog te bouwen P&R aan de Oosterweelknoop.
• ook inbegrepen in deze verlenging zijn : het Red Star Line museum, het nog te bouwen Maritiem museum Droogdokken en het nieuwe park dat hier net openging.
2) Ten zuiden:
• De shuttle kan de woonwijk Nieuw Zuid ontsluiten en zeer eenvoudig meegroeien met de woonwijk.
• Ook is er een mogelijkheid tot verlenging naar een P&R ter hoogte van de Kennedytunnel/Zuidknoop.
• De industriezone Blue Gate kan ook ontsloten worden zodra deze ontwikkeld is.
Hypermoderne shuttlevoertuigen verlagen wachttijd reizigers dankzij hoge frequentie
Dankzij de autonome shuttles kunnen de wachttijden voor reizigers substantieel verlaagd worden. De huidige buslijn op Linkeroever rijdt nu om de 15 minuten. Met een shuttle zal men in de spitsperiodes nog maar 3 minuten moeten wachten. De voertuigen zullen zowel op aanvraag als op dienstregeling ingezet kunnen worden.
Het aantal zitplaatsen per voertuig zal afhangen van de technologie die beschikbaar gesteld kan worden door de nog te selecteren leverancier. In geval van een voertuig met bijvoorbeeld 20 plaatsen zullen er, afhankelijk van onder meer de uiteindelijke reissnelheid, voor het traject op Linkeroever circa 25 shuttles ingezet worden en voor de Scheldekaaien circa 10 voertuigen
In een eerste pilootfase zal het veilig functioneren van één autonome shuttle in gemengd verkeer gevalideerd worden. Indien dit positief verloopt, wordt een grote vloot voertuigen besteld en kan de eerste reizigersverbinding opgestart worden.
Duurzaamheid
De grote vloot van shuttles is een belangrijke stap in het verder afbouwen van fossiele brandstoffen in onze openbaar vervoersvloot. De shuttles rijden autonoom en worden elektrisch aangedreven met groene stroom.
Schepen Koen Kennis: “Dit is openbaar vervoer op maat van de stad en op maat van de reiziger. De autonome shuttle zal niet louter een showcase zijn, maar als volwaardig aanbod in onze stad worden opgenomen.“
Volgende stappen
De Lijn start nu in samenspraak met de stad een openbare aanbesteding op om de resultaten van de verschillende haalbaarheidsstudies verder in de markt af te toetsen. Wanneer een geschikte constructeur gevonden wordt, kan deze met de voorbereiding van het project starten. Tijdens een eerste pilootfase dient aangetoond te worden dat de autonome shuttles onder alle omstandigheden veilig kunnen rijden op het traject. Afhankelijk van de timing die wordt afgesproken met de constructeur kan de pilootfase plaatsvinden in 2020-2021. De opstart van de reizigersverbindingen volgt dan in 2021-2022.
De geselecteerde trajecten
Bekijk hier de presentatie: Autonome shuttle_Antwerpen
