De werken voor de eerste fase van de heraanleg van het openbaar domein van de Scheldekaaien, de stabilisatie van de historische kaaimuur en de nieuwe waterkering in het deelgebied Sint-Andries en Zuid zijn volop bezig. Op zondag 6 mei van 10 tot 17 uur is de meer dan een kilometer lange werf aan de Schelde uitzonderlijk te bezoeken op de Open Wervendag. Het wordt vooral een belevingsdag waarbij unieke zaken eenmalig te zien en te beleven zijn.
Werken heraanleg openbaar domein
De heraanleg in het deelgebied Sint-Andries en Zuid is gestart met een eerste fase van 900 meter: het gebied tussen de Goedehoopstraat en de Namenstraat. De zone achter het historische hekwerk wordt volledig heraangelegd in verschillende fases. Momenteel wordt de aanleg van een lineair park gerealiseerd met een dijk, een speeltuin en een was- en overslagplaats voor veegwagens ter hoogte van de Namenstraat; een stedelijk plein ter hoogte van de Zuidersluis; een hondenloopzone; en de restauratie van het havenhekwerk tussen de Goedehoopstraat en de Namenstraat. De dijk wordt ingericht als een langgerekt groen park dat uitloopt naar de kaaien richting Nieuw Zuid en dat in een latere fase via Blue Gate Antwerp een groene corridor vormt tot aan de Hobokense Polder. Bovenop de dijk komt een wandelpad met een weids uitzicht over de stad en de Schelde. Het pad volgt niet één rechte lijn, maar passeert langs diverse plekken zoals groene zit- en speelruimtes, zittribunes met zicht op de Schelde, multifunctionele sportzones, een brede fiets- en wandelboulevard en een uitkijkpunt dicht bij de rivier. De tijdelijke handelsvereniging Artes-Stadsbader voert de werken in opdracht van AG VESPA uit. De werken van deze eerste fase zullen afgerond zijn in het voorjaar van 2019.
In een volgende fase, als de kaaimuur volledig gestabiliseerd is, volgt de aanleg van de kaaivlakte (de zone tussen de dijk en de bestaande waterkeringsmuur) en een stedelijk strand op de Cockerillkaai tussen de Wapenstraat en de IJzerenpoortkaai. Aan de waterzijde behoudt de ruimte haar maritiem karakter, onder meer door het hergebruiken van de bestaande kasseien. De aanwezige kraansporen blijven bewaard en grote zeeschepen kunnen blijven aanmeren aan de bolders langs de blauwe steen. Aan de Zuidersluis komt een hellend vlak zodat iedereen dicht bij het water kan komen.
Werken stabilisatie historische kaaimuur
Sinds de zomer van 2014 stabiliseert De Vlaamse Waterweg nv in de kaaizone Sint-Andries en Zuid de historische kaaimuur, die niet meer voldoet aan de moderne veiligheidsnormen.
In de eerste van drie deelzones (tussen de Namenstraat en de Zuidersluis) is de stabilisatie voltooid. De nieuwe kaaimuur verzekert de stabiliteit voor de komende honderd jaar. In de zone tussen de Zuidersluis en Scheldestraat zijn de stabilisatiewerken momenteel lopende. Er wordt een diepwand en een in- en uitwateringsgewelf gebouwd, die de krachtwerking op de historische kaaimuur opvangen. Momenteel is dat in- en uitwateringsgewelf tijdelijk toegankelijk, wat een unieke blik op deze werken werpt. Deze zone is aan het einde van de zomer 2018 klaar, waarna op dezelfde manier en zo snel mogelijk te werk gegaan wordt in de laatste zone (tussen de Zuidersluis en het Zuiderterras).
Werken Sigmaplan: nieuwe waterkering
Waar de stabilisatiewerken al achter de rug zijn, is gestart met de bouw van de waterkering. Dit is de eerste zone van het hele Scheldekaaienproject waar de nieuwe beschermingshoogte gerealiseerd wordt, een primeur. Bovendien zal de nieuwe waterkering er heel anders uitzien dan het bekende betonnen muurtje dat er nu staat. Afhankelijk van de locatie neemt de waterkering de vorm aan van een groene, glooiende dijk, een muur of mobiele poort. Zo ontstaat een dynamisch geheel, en wordt de band tussen stad en stroom hersteld. De nieuwe waterkering zal gemiddeld 2,25 meter hoger zijn dan de blauwe steen, en zal de stad Antwerpen nog beter beschermen tegen overstromingen. De dijk deelt de kaaizone in twee. Aan de kant van de Schelde behoudt De Vlaamse Waterweg nv het authentieke maritieme uitzicht van de kaaien. Bij extreem hoge waterstanden kan de kaaivlakte onder water komen te staan. Door de verhoogde waterkering houden de bewoners van de wijken Sint-Andries en het Zuid droge voeten. De toegankelijkheid voor hulpdiensten en evenementen wordt verzekerd door twee nieuwe schuifpoorten, die enkel bij overstromingsgevaar gesloten zullen worden.
Belevingsdag tijdens Open Wervendag
De Open Wervendag op de Scheldekaaien wordt een belevingsdag. Op de werf volgen de bezoekers een parcours met verschillende doe-punten. Ze krijgen de kans om heel wat zaken te bezichtigen, die binnenkort niet meer of minder toegankelijk zullen zijn voor het publiek. Ze kunnen onder meer afdalen in een gigantisch in- en uitwateringsgewelf (breedte Waaslandtunnel) waar binnenkort elke dag Scheldewater doorstroomt. Ook de was- en overslagplaats voor veegwagens rond de voormalige atoomschuilkelder is uitzonderlijk toegankelijk. Vanop de nieuwe waterkeringsdijk krijgen de bezoekers een idee hoe hoog het Scheldewater in de toekomst kan komen bij stormtij. Vanuit de hijsbak hebben ze een spectaculair uitzicht over de werf en de Schelde. En onderweg komen ze overal interessante informatie tegen.
Meer praktische informatie over de Open Wervendag: https://openwervendag.be/nl/werven/204-scheldekaaien-antwerpen.
Als teaser kan u hier al een timelapse-filmpje bekijken van de grondige make-over die de stad, AG VESPA en de Vlaamse Waterweg nv geven aan de Scheldekaaien. De timelapsevideo toont de werken ter hoogte van Sint-Andries en Zuid van september 2017 tot en met april 2018.
