Een jaar geleden lanceerde fietsdeelsysteem Blue-bike, met ondersteuning van Slim naar Antwerpen, fietsen met een ‘slim slot’ op vier nieuwe ontleenlocaties: de stations Antwerpen-Luchtbal, en -Noorderdokken, en twee aan het station van Ekeren. Ondanks het vele thuiswerk werden de fietsen veelvuldig gebruikt door pendelaars die van de trein overstappen op de fiets. Gebruikers krijgen tijdelijk een korting om de nieuwe fietsen en locaties te ontdekken.
Vorig jaar werden nieuwe Blue-bikelocaties geopend aan de stations Antwerpen-Luchtbal en Antwerpen-Noorderdokken. Het station van Ekeren kreeg twee ontleenpunten, één aan elk uiteinde van het lange perron. Deze uitbreiding van de blauwe deelfietsen kaderde in de projectoproep 2019 van Slim naar Antwerpen.
Hier werden fietsen met een slim, elektronisch slot geplaatst dat je kan openen met de app van Blue-bike of met een lidkaart. Gebruikers hebben dus geen fietssleutel uit een sleutelautomaat meer nodig. Dankzij deze technologie kan Blue-bike sneller nieuwe locaties openen of extra fietsen inzetten. Intussen werden de fietsen met slim slot ook al aan station Antwerpen-Zuid geplaatst.
Groei in aantal ritten
Uit de cijfers blijkt dat de gebruikers op de nieuwe locaties vooral uit Antwerpen en gemeenten uit de ruime omtrek zoals Kalmthout en Essen komen. Bijna de helft van de ritten werd afgelegd door Antwerpenaren. Toch ziet Blue-bike er ook een stijging van gebruikers uit steden als Gent, Mechelen en Brussel. Vooral de fietsen in Ekeren waren het voorbije jaar erg populair.
Het aantal ritten op de overige twee locaties is dankzij het mooie weer van de laatste weken ook flink toegenomen. Maart 2022 telde bijna dubbel zoveel ritten als januari. Er wordt verwacht dat dit zich doortrekt de komende maanden.
Ondanks het verplichte thuiswerk werd er in de afgelopen twaalf maanden het meest gefietst op weekdagen. De nabijheid van de haven van Antwerpen speelt hier wellicht een grote rol. Steeds meer pendelaars ontdekken de deelfiets om het laatste stuk van hun verplaatsing naar het werk af te leggen. Ongeveer 60% van de ritten op de nieuwe locaties werd afgelegd in Ekeren, wellicht om zo het noorden van de haven te bereiken.
Koen Kennis, schepen voor mobiliteit: ‘Om Antwerpen bereikbaar te houden, werken we aan een modal shift richting openbaar vervoer en (deel)mobiliteit. Dat pendelaars trein en Blue Bike combineren om naar hun werk te gaan, is iets wat we als stad aanmoedigen en proberen te faciliteren.
Voordelig tarief dankzij tussenkomst Slim naar Antwerpen en Vlaamse overheid
Om de Blue-bikes in Antwerpen te gebruiken moet je lid zijn van Blue-bike, of via een externe partner -zoals de KBC-app- een ticket aankopen. Op de Blue-bikelocaties in het noorden van Antwerpen betalen leden dankzij een tijdelijke tussenkomst van Slim naar Antwerpen en de Vlaamse overheid slechts € 1,50 per rit in plaats van het standaardtarief van € 3,50 voor de eerste 24 uur. Het voordelig tarief geldt zolang de voorraad strekt of tot uiterlijk 15 november 2022. De korting voor Blue-bike moet de drempel verlagen om de slimme fietsen uit te proberen. Lid worden kost € 12 per jaar en kan online via de website van Blue-bike, of in een van de deelnemende fietspunten.
Met de projectoproepen wil Slim naar Antwerpen aanbieders een duwtje in de rug geven om mobiliteitsoplossingen in de stad uit te rollen of te verbeteren. De geselecteerde projecten krijgen inhoudelijke, communicatieve en financiële ondersteuning. Meer informatie staat op www.slimnaarantwerpen.be/mobiliteitsaanbieders.
Met Vincent Fierens (Q-Music) en Tine Embrechts (actrice) bij de opening van de fietsparking Steendok op de heraangelegde Gedempte Zuiderdokken.
(persbericht)
Vandaag opende de nieuwe fietsenstalling Steendok onder de Gedempte Zuiderdokken. De goedkope, beveiligde fietsparking biedt plaats aan 125 tweewielers en heeft lockers voor batterijen van elektrische fietsen.
In december 2020 opende de ondergrondse autoparking Steendok onder het zuidelijk gedeelte van de Gedempte Zuiderdokken. Door de opening van de parking kon de stad de ruimte erboven herontwikkelen, van een plek om enkel te parkeren tot een veelzijdig parkdeel.
Vanaf vandaag zet ook de bijhorende ondergrondse fietsenstalling Steendok de deuren open. Deze beveiligde fietsparking telt 125 plaatsen, waarvan 5 geschikt voor grotere formaten.
Eerste dag gratis
Ze heeft gratis lockers voor batterijen van elektrische fietsen, en een herstelpaal voor kleine reparaties. Bezoekers kunnen hun fiets hier één dag (24 uur) gratis stallen. Nadien betalen ze 1 euro per 24 uur. De ingang bevindt zich op de Waalsekaai, ter hoogte van de Schaliënstraat.
Wie in de buurt woont of werkt, heeft de optie om een abonnement te nemen. Dat kost 5,92 euro per maand, evenveel als in de andere buurtfietsenstallingen. Wie een plaats wil huren, kan contact opnemen met Q-Park via info@q-park.be. Aanvragen worden behandeld in volgorde van ontvangst.
Schepen voor mobiliteit Koen Kennis: “Het bovengrondse parkgedeelte is bijna klaar, de zomer staat voor de deur, dus we verwachten flink wat bezoekers op de Gedempte Zuiderdokken. In de nieuwe fietsparking kunnen die hun (bak)fiets veilig stallen, achter het hek en onder camerabewaking. Tegelijk voorkomen we hiermee de verrommeling van de omgeving.’
In de zomer van 2022 zal aan de andere kant van de Gedempte Zuiderdokken ook de nieuwe ondergrondse parking Kooldok openen, met plaats voor 1100 auto’s en 175 fietsen.
Opening buurtfietsenparking Tweelingenstraat (Zurenborg)Het aantal buurtfietsenstallingen in Antwerpen blijft toenemen. Sinds 1 mei zijn er twee nieuwe geopend: in de Tweelingenstraat in Zurenborg en de Herrystraat in Deurne. Dat brengt het totaal op 1383 overdekte fietsstaanplaatsen voor buurtbewoners.
Buurtfietsenstallingen zijn inpandige fietsenstallingen of fietstrommels op straat, bedoeld voor Antwerpenaren die zelf thuis geen plek hebben om hun fiets te plaatsen. Mobiliteit en Parkeren Antwerpen beheert ondertussen 1383 fietsstaanplaatsen, verdeeld over 29 inpandige fietsenstallingen en 25 fietstrommels.
“Hiermee vermijden we hinderlijk achtergelaten fietsen en zorgen we ervoor dat buurtbewoners hun fietsen veilig en comfortabel kunnen stallen, geen overbodige luxe met het toenemend aantal fietsen”, zegt Koen Kennis, schepen voor mobiliteit.
Buurtbewoners betalen 5,92 euro per maand voor een gewone fiets of 11,83 euro per maand voor een cargofiets. Wie een plaats wil huren, kan contact opnemen via buurtparkeren@antwerpen.be. Aanvragen worden behandeld in volgorde van ontvangst.
Twee nieuwe buurtfietsenstallingen
Sinds 1 mei zijn er twee nieuwe buurtfietsenstallingen geopend:
In de Tweelingenstraat 100, 2018 Antwerpen: met plaats voor 24 fietsen en 2 cargofietsen.
In de Herrystraat 11, 2100 Deurne: met plaats voor 12 fietsen en 1 cargofiets.
De Hertoginstraat is de allereerste schoolstraat in Antwerpen waar voortaan de slagboom naar beneden (en boven) gaat.
Antwerpen telt ondertussen al enkele tientallen schoolstraten. Bij een schoolstraat sluit een gemachtigd opzichter of vrijwilliger bij het begin en einde van de schooldag een (deel van de) straat een tijdlang af. Voetgangers, steppers, fietsers en speed pedelecs kunnen dat gedeelte nog wel in, maar gemotoriseerd verkeer wordt geweerd.
Tot nu toe werden straten afgesloten met verplaatsbare hekkens, maar om de zichtbaarheid van de schoolstraten te benadrukken en het blijvende karakter ervan te onderstrepen, kijkt de stad nu waar we kunnen werken met slagbomen. Die worden dan tijdelijk neergelaten telkens de schooldag begint, of eindigt.
Het is de Hertoginstraat, een zijstraat van de Mechelsesteenweg, die de eer krijgt de allereerste schoolstraat 2.0 in ‘t stad te krijgen. Meer straten volgen, niet enkel in het stadscentrum, maar ook in de districten.
Op dinsdag 19 en woensdag 20 april organiseren stad Antwerpen, de Vlaamse overheid, Lantis, de burgerbewegingen en intendant Alexander D’Hooghe voor de vierde keer overkoepelende Ringdagen. Iedereen is welkom en krijgt er een stand van zaken van de Ringparken, de Schelde-oeververbinding en de Oosterweelverbinding.
De 18 leefbaarheidsprojecten die in 2018 door de Vlaamse regering werden geselecteerd, zijn gegroepeerd in 7 Ringparken en de Schelde-oeververbinding. Samen met de Oosterweelverbinding vormen ze hét mobiliteits- en leefbaarheidsproject dat het uitzicht van Antwerpen het komende decennium zal transformeren tot De Grote Verbinding.
Op de Ringdagen kunnen de bezoekers de laatste plannen voor de Ringparken, de Schelde-oeververbinding en de Oosterweelverbinding ontdekken, en vragen stellen aan de ontwerpers of de projectleiders. Ook de burgerbewegingen zijn van de partij en geven een inkijk in hun werking en voorstellen.
Dit jaar gaan de Ringdagen door in het MAS. Op elke verdieping van de wandelboulevard kunnen bezoekers maquettes, infomappen en -panelen van een ander Ringpark ontdekken en zijn er experten aanwezig om mee in gesprek te gaan. Op het panoramadak, waar je een mooi zicht hebt op de stad, geven gidsen een eigen kijk op het verleden en de toekomst van elk Ringpark.
Schepen voor mobiliteit Koen Kennis: “Er is het laatste jaar ontzettend veel werk verzet in het uitwerken van concrete plannen voor de Ringparken op rechteroever. Voor de Oosterweelverbinding zijn daar ook de eerste werken van start gegaan. Overheden, experten en burgerbewegingen blijven, ook na vijf jaar Toekomstverbond, samen reuzenstappen zetten in het transformeren van de hele Ringzone. We willen dit werk graag voorleggen aan de Antwerpenaren. Want de dialoog blijft centraal staan in dit proces: alleen samen kunnen we De Grote Verbinding realiseren.”
Afbraak Vleeshuiswijk in de jaren ’60 (foto: Felix-archief)
(persbericht)
De stad Antwerpen vraagt aan het Openluchtmuseum Bokrijk (Genk) om een reeks historische gebouwen terug te geven. Het gaat om huizen die in de jaren ’60 bij een saneringsoperatie in de Antwerpse binnenstad afgebroken werden, en heropgebouwd in Bokrijk. Schepen voor toerisme Koen Kennis (N-VA) vraagt minister voor toerisme Zuhal Demir om te bemiddelen.
Het Openluchtmuseum in het provinciaal Domein Bokrijk in Genk telt 17 gebouwen die oorspronkelijk in de historische binnenstad van Antwerpen stonden (lijst in bijlage). Die huizen gingen tegen de vlakte in de jaren ’60 tijdens de sanering van de meest verwaarloosde en door de oorlog beschadigde delen van de Antwerpse binnenstad . Met name in de Vleeshuiswijk verdwenen toen veel panden, wat aanleiding gaf tot heel wat protest.
Een aantal Antwerpse huizen kwam terecht in het Openluchtmuseum, waar sinds 1973 in het themapark ‘De oude stad’ een staalkaart van Vlaams bouwkundig erfgoed getoond wordt. De toenmalige tijdsfeest was dat daarmee patrimonium gered werd van de sloophamer op een moment dat de stijgende welvaart in Vlaanderen leidde tot een moderniseringsdrang.
De Antwerpse schepen voor toerisme Koen Kennis meent nu dat het tijd is voor een teruggave van dat erfgoed: ‘De inzichten voor erfgoedbehoud zijn met de tijd geëvolueerd naar behoud en bewaring in situ. De huizen dateren uit de periode van het eind van de 14de tot de 16de eeuw, en vertegenwoordigen belangrijk Antwerps erfgoed.’
Kennis wijst nog op een andere ontwikkeling die het dossier versterkt: ‘Eind februari werd het voorontwerp voor de restauratie van het Vleeshuis goedgekeurd. We gaan het restaureren en beter verbinden met de omliggende straten. Op die manier krijgt het gebouw opnieuw de centrale rol in de wijk die het toekomt. Het Vleeshuis dateert uit 1503, en is het oudste intacte burgerlijke gebouw in onze stad. In die wijk ligt echt de ziel van Antwerpen.’
Heropgebouwd Antwerps erfgoed in Domein Bokrijk.
Stadsgids Patrick Van Ouytsel, die toeristen in het Antwerpse dialect rondleidt (‘Me Lou deur ’t stad’) , sluit zich aan bij het verzoek tot teruggave: ‘Als ik met Limburgse bezoekers op stap ben in de Vleeshuisbuurt, merk ik dat ze niet op de hoogte zijn. Dat maakt het voor mij als Sinjoor allemaal nog veel pijnlijker. Die huizen horen in ’t stad, zoveel is duidelijk.’
Koen Kennis zal als schepen voor toerisme in die zin een formeel verzoek richten aan minister voor toerisme (en partijgenote) Zuhal Demir: ‘Ik reken op haar medewerking. Zij verhuisde zelf ook ooit vanuit Antwerpen naar Genk. Zuhal is een uitstekende minister, dus dat lijkt me een goede ruil, een win/win voor alle Antwerpenaren en Genkenaren. Wij ons erfgoed, zij een toekomstige burgemeester.’ Inventaris van de uit Antwerpen afkomstige panden in het openluchtmuseum Bokrijk:
Meerdelig huis De Witte Engel, Zwartezustersstraat 10-12, Antwerpen
Het huis De drij Mollen, Korte Nieuwstraat 5, Antwerpen
en 4. Achterhuizen Kuipersstraat 25-27, Antwerpen
Het huis De Cluyse, Oude Koornmarkt 26, Antwerpen (reconstructie)
Pagaddertoren, Lange Doornikstraat 22, Antwerpen (gedeeltelijke reconstructie)
Het huis De Croon, Sudermansstraat 10, Antwerpen (gedeeltelijke reconstructie)
Het Agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust meldt dat vanaf zaterdag 2 april gedurende een jaar een tweede veerboot over de Schelde tussen Het Steenplein en Linkeroever zal ingezet worden. De stad was hiervoor al langer vragende partij. De dienstverlening zorgt niet alleen voor frequentere overvaarten, ook over langere diensttijden. Dat heeft alles te maken met de werken aan de voetgangerstunnel, die onvermijdelijk voor hinder zullen zorgen.
Dit is uiteraard goed nieuws voor de Antwerpenaren en bezoekers aan onze stad. De Schelde is tegelijk de grootste troef en de achillespees van Antwerpen.
Niet de rivier zelf, want die komt en gaat, en trekt zich niets aan van de besognes van de inwoners die op haar oevers wonen.
Een blik op de landkaart maakt duidelijk dat de Schelde een knip is die Vlaanderen in 2 deelt. Dat heeft door de eeuwen heen altijd grote consequenties gehad. Het is niet toevallig dat de Brabantse – en niet de Vlaamse Leeuw boven Het Steen wappert.
1 van die consequenties heeft anno de 21ste eeuw te maken met mobiliteit.
Het kruisen van de Schelde is voor heel wat Antwerpenaren, Vlamingen en bij uitbreiding voor iedereen die van Noord- naar Zuid-Europa rijdt een hele uitdaging.
Onze stad ligt op de grens van grote handelsroutes, die zich na de 2de Wereldoorlog vertaalden in steeds grote volumes goederentransport. De Antwerpse haven, en de groei ervan, speelt daarin natuurlijk een centrale rol.
Die groei bracht ons sindsdien welvaart, voorspoed en vrede, maar vertaalde zich ook in grote uitdagingen voor de leefbaarheid van de stad en haar inwoners.
De Antwerpse Ring behoort ondertussen tot 1 van Europa’s drukste routes, met de Kennedytunnel die verkeersvolumes verwerkt die bij de bouw in 1969 voor onmogelijk werden gehouden.
Het is pas nu, met de werken aan de Oosterweelverbinding, dat er echt zicht is op beterschap. Die werken zullen nog een ruim decennium in beslag nemen, maar ondertussen werkt het stadsbestuur in het kader van het Toekomstverbond aan een modal shift voor Antwerpen: minder autoverkeer door mensen gebruik te doen maken van de alternatieven die aanwezig zijn.
In die zin is de inzet van een bijkomende veerboot tussen Het Steen en Linkeroever een uitstekende zaak.
Zeker met het oog op de werken aan de voetgangerstunnel is de nood aan meer mogelijkheden voor fietsers en voetgangers om de Schelde over te steken hoog.
Die nood aan capaciteit voor Scheldekruising zal de volgende jaren alleen maar groter worden.
Niet alleen omdat de stad groeit.
Ook omdat blijkt dat de modal shift wérkt,
en ook omdat ik ervan overtuigd ben dat een aantal factoren elkaar versterken:
de steeds betere fietsinfrastructuur in onze stad,
de samenwerking met andere mobiliteitspartners,
de technologie die realtime informatie op maat mogelijk maakt,
de ruime alternatieven op het vlak van deelmobiliteit in Antwerpen,
en een bewustwording rond duurzame mobiliteit.
Ik juich dan ook de komst van een bijkomend veer aan Het Steen toe. Met straks nog een performante fietsverbinding in de vorm van een Scheldebrug, een fietstunnel aan het Noordkasteel en een uitgebreid netwerk van de Waterbus zal de Schelde deel van de oplossing zijn, niet langer deel van het probleem.
Het tij van de modal shift zal dan definitief gekeerd zijn, dankzij de Schelde.
In het voorjaar 2020 werd de passerelle tussen Spoor Oost en de Sportpaleis-site geopend.
Stad Antwerpen keurde het aangepaste evenementenvervoersplan voor de Sportpaleis-site, die bestaat uit het Sportpaleis en de Lotto Arena, goed. Dat vervoersplan biedt structurele oplossingen voor de mobiliteitsproblematiek bij evenementen in beide locaties. Het gaat om een aanpassing van het plan dat in 2013 goedgekeurd is in het college. De nieuwe ambitie van het plan is om 60 % van de bezoekers aan de Sportpaleis-site te laten kiezen voor duurzaam vervoer. Het vervoersplan zal jaarlijks worden geëvalueerd en indien nodig aangepast.
In 2005 maakte het Sportpaleis een eerste keer een evenementenvervoersplan op. Dit plan bevatte de ambitie om 30 % van de bezoekers met openbaar vervoer naar het Sportpaleis te laten komen en 10 % via collectief vervoer.
In 2013 ging het Sportpaleis, in samenwerking met de stad, nog een stap verder. Omdat de 50/50-ambities uit dit plan ondertussen werden bereikt, stelden de Antwerps Sportpaleis nv en stad Antwerpen een nog ambitieuzer vervoersplan op.
Schepen voor mobiliteit Koen Kennis: “Dit nieuwe plan past in de modal shift die we voor Antwerpen realiseren. De ambitie nu is om 60 % van de bezoekers de verplaatsing op duurzame wijze te laten maken. De recente opening van de 3 park-and-ride zones rond de stad kunnen hierbij het verschil maken. Vanuit elk van deze park-and-rides is het Sportpaleis eenvoudig met de tram en of bus bereikbaar. Ook moedigen we fietsen aan, zie de upgrade die de Noordersingel de afgelopen jaren kreeg. Op lange termijn plannen we de afbraak van het Ringviaduct en overkapping van de snelweg, zodat de hele site nog beter bereikbaar wordt voor zachte weggebruikers.”
Managing director Antwerps Sportpaleis Jan Van Esbroeck: “Al sinds 2007, bij de opening van de Lotto Arena, werken we ononderbroken aan een verbetering van de mobiliteitssituatie bij evenementen. Wij hebben hier hetzelfde belang als onze buren: als onze bezoekers op een vlotte manier de site kunnen bereiken, betekent het ook dat de buurt weinig of geen overlast heeft. We zijn best trots op de resultaten die we tot nu toe haalden en die motiveren ons om nog verder te gaan en nieuwe ambitieuze doelstellingen te poneren. De algemene belangstelling voor duurzaam vervoer helpt ons. Zo zien we bijvoorbeeld het aantal bezoekers dat met de fiets toekomt (het volledige traject maar zeker ook bezoekers die enkel de laatste kilometers met de fiets afleggen) exponentieel stijgen.”
Via de passerelle kunnen bezoekers van de evenementen conflictvrij oversteken vanop het parkterrein op Spoor Oost.
Maatregelen voor duurzaam vervoer
Volgende maatregelen werden al toegepast om duurzame vervoersalternatieven, zoals openbaar vervoer en de fiets, optimaal te promoten en te faciliteren:
samenwerking met De Lijn om aanbod openbaar vervoer op elkaar af te stemmen;
voorzien van 660 plaatsen in fietsenstallingen;
voortdurende opvolging van de mobiliteitssituatie, per evenement, door de mobiliteitsmanager;
inzet op communicatie aan bezoekers via de website en infomails met promotie van openbaar vervoer;
spreiding aanvangs- en einduur evenementen in het Sportpaleis en de Lotto Arena;
voorzien van parkings voor autobussen;
voorzien van taxistelplaats;
beschikbaarheid van 5.074 parkeerplaatsen op park-and-ride terreinen met verbinding naar de tram;
realisatie van enkele parkeergebouwen door Lantis in samenwerking met stad Antwerpen in Merksem, op Linkeroever en op Luchtbal met versterking van openbaar vervoer in overleg met De Lijn;
voorzien van lockers.
Volgende maatregelen zullen in de toekomst worden geïmplementeerd:
heraanleg Theunisbrug met voetgangersverbindingen en bewegwijzering, deze werken zijn bijna klaar;
uitbreiding aantal fietsenstallingen indien blijkt dat er structurele tekorten zijn;
beveiligde fietsenstalling voor elektrische fietsen;
aangepaste communicatie over vervoersmogelijkheden aan bezoekers in functie van hun profiel.
Deze maatregelen worden allen genomen in samenwerking met het Sportpaleis.
Samenwerking stad Antwerpen en provincie
De doelen in dit vervoersplan kunnen enkel gerealiseerd worden door een verregaande samenwerking met de stad Antwerpen en de provincie Antwerpen. Deze partners engageren zich dan ook om hier mee de nodige inspanningen voor te leveren.
Eerste gedeputeerde provincie Antwerpen Luk Lemmens: “Als eigenaar van het Sportpaleis zijn we natuurlijk heel blij met deze belangrijke nieuwe stap naar een duurzame oplossing voor deze mobiliteitsknoop. Intussen zijn we ook al bezig met een volgende stap. Om ervoor te zorgen dat de bedrijven die naast en achter het Sportpaleis gevestigd zijn ook tijdens evenementen zo weinig mogelijk hinder ondervinden, zal het kruispunt aan de voet van de Theunisbrug verbeterd worden en wordt een bijkomende ontsluiting via de zuidelijke kadeweg aan het Albertkanaal onderzocht.”
Samenwerking De Lijn
Antwerps Sportpaleis nv blijft ook nauw samenwerken met De Lijn via de bestaande samenwerkingsovereenkomst. Bezoekers van het Sportpaleis kunnen met hun toegangsticket gratis gebruik maken van alle vervoersmiddelen van De Lijn om naar de site en terug te geraken op de dag van het evenement. De Lijn zorgt voor voldoende aanbod zodat grote aantallen bezoekers comfortabel het openbaar vervoer kunnen nemen van en naar evenementen. Per evenement bekijken ze samen waar er nog extra aanbod nodig is.
De driemaster Dar ligt aangemeerd aan het nieuwe cruiseponton naast Het Steen.
Afgelopen dinsdag bezocht de Bolette (Fred Olsen Cruise Lines) Antwerpen, en opende op die manier het cruiseseizoen. Deze dagen ligt de Dar (zie foto) aan het nieuwe cruiseponton naast Het Steen.
De Dar is een Poolse driemaster die zal ingezet worden als opleidingsschip voor de studenten aan de Hogere Zeevaartschool. Afvaart is voorzien voor zaterdag 26 maart om 12u, en terugkomst gepland na een maand op zee.
Dankzij dat nieuwe cruiseponton kan de stad passagiers het warme welkom geven dat ze verdienen, en kunnen ze vlot en veilig in het hart van het historische stadscentrum ontschepen.
Walstroom is de toekomst
Het ponton maakt het ook mogelijk voor schepen om ‘aan te takken’ op walstroom. Dit betekent dat schepen die daarop zelf voorzien zijn, kunnen aansluiten op het elektriciteitsnetwerk aan wal, en voor stroomopwekking niet moeten terugvallen op dieselgeneratoren. Die belasten immers het milieu.
Schepen voor toerisme Koen Kennis: ‘De meeste riviercruises zijn reeds voorzien op walstroom, het segment van de zeecruises past zich nu ook aan. Het cruisetoerisme wordt op die manier steeds groener.’
In het kader van de realisatie van het project walstroom neemt de stad de bestaande walstroominstallaties aan de Kattendijkdok-Westkaai over van het Havenbedrijf Antwerpen. Voor de locatie Droogdokken wordt de inplanting van technische installaties voor walstroom bekeken, en afgestemd op het masterplan voor dat gebied.
(toespraak n.a.v. 5 jaar Toekomstverbond, persmoment in het Errarahuis in Brussel – voor persbericht scroll naar onder)
Van links naar rechts: Alexander D’Hooghe, Koen Kennis, Jan Jambon, Peter Vermeulen, Lydia Peeters, Bart De Wever, Manu Claeys, Dirk Avonts
Dames en heren,
U kent ongetwijfeld de groepsfoto die op 15 maart 2017 gemaakt werd bij de ondertekening van het Toekomstverbond.
Een iconisch beeld. Historisch.
Dat zeg ik niet, dat vertelden mij de krantenkoppen daags nadien. ‘Antwerpen uit de ban van de Ring’ (Knack), ‘Na 21 jaar dan toch het JA-woord’ (De Morgen).
Een columnist in die krant vergeleek het zelfs met de lente die voor de deur stond.
Het Toekomstverbond, unaniem erkend als game changer, als motor voor vooruitgang.
Een aantal van de sterkhouders van toen zijn hier vandaag niet bij. Anderen wel: ouder en wijzer. (mag ik hopen)
Vandaag ziet u gezichten die er 5 jaar geleden niet bij waren. Ze sloten naadloos aan, in dezelfde geest van samenwerking.
Er is de afgelopen 5 jaar hard gewerkt.
De krant De Tijd zat er op 16 maart 2017 wellicht het dichtst bij: ‘Het is een immense stap vooruit, maar niet het einde van de reis’
Voor sommige mensen gaat het inderdaad niet snel genoeg – voor mij vaak ook niet – maar stilstand werd verruild voor vooruitgang.
5 jaar geleden zei toenmalig minister voor mobiliteit Ben Weyts ‘We gaan van de rechtbank naar de tekenbank’.
Vandaag kan ik zeggen: ‘We trokken van de rechtbank naar de werkbank, van de werkbank naar de tekentafel, van de tekentafel naar de werf.’
Ook stel ik vast dat de geesten gerijpt zijn de afgelopen jaren.
Wie 5 jaar geleden de term ‘modal shift’ in de mond nam, moest uitleggen wat hij daarmee bedoelde. Vandaag kent iedereen die term.
Ook dat is de verdienste van het Toekomstverbond.
Sinds het Toekomstverbond is de modal shift de toetssteen van het Antwerps mobiliteitsbeleid.
Het woon-werkverkeer van bewoners van Antwerpen-stad bestond in 2010 nog voor 52% uit auto’s. In 2020 was dat aandeel auto’s gedaald tot 35%. De verbeterde fietsinfrastructuur is daar debet aan. Dezelfde tendens zien we nu ook uitdijen richting regio, en ik maak me sterk dat die shift zich doorzet.
Zonder Toekomstverbond geen modal shift, zonder modal shift geen toekomst. Ik geloof vast in mobiliteit als deeltjesversneller voor maatschappelijke ontwikkelingen, voor welvaart en welzijn in Vlaanderen in Vlaanderen en in de Antwerpse regio.
Het Antwerpse bestuursakkoord heet niet voor niets De Grote Verbinding.
Maar we zijn er nog niet, 5 jaar is een verjaardag, maar niet meer dan dat. Een moment om even terug te kijken, maar toch vooral vooruit wat mij betreft.
Extra inspanningen zijn nodig, en we moeten ervoor zorgen dat niemand achter blijft.
Ik wil iedereen aan boord van het Toekomstverbond bedanken voor de samenwerking de afgelopen jaren.
Dames en heren, ik kijk uit naar de volgende jaren, om samen verder te werken aan het pad naar een mobiler en leefbare stad, naar de toekomst van De Grote Verbinding.
—-
PERSBERICHT
Vijf jaar Toekomstverbond: de ambities hoog op de agenda houden voor een betere mobiliteit en meer leefbaarheid
Inspanningen voor modal shift in Antwerpse Vervoerregio
Verdere stappen voor realisatie Haventracé
Leefbaarheid en mobiliteit worden zoveel als mogelijk tegelijk gerealiseerd
Opstart Forum 2030
Met de ondertekening van het Toekomstverbond in 2017 kwam er een einde aan 20 jaar discussie over het sluiten van de Antwerpse Ring. Het ontwerp voor de Oosterweelverbinding werd daarop grondig bijgestuurd zodat het snelwegproject met leefbaarheid en andere vervoerskeuzes werd verzoend, de eerste leefbaarheidsprojecten werden geselecteerd en via participatie en intensief overleg werd gebouwd aan verbinding over alle muren heen. Vandaag, vijf jaar later, is het tijd om de balans op te maken van dit ambitieuze samenwerkingsverbond, maar om vooral vooruit te kijken en alle pijlers van het Toekomstverbond verder invulling geven.
De eerste stappen
De ondertekening van het Toekomstverbond in 2017 betekende het einde van jaren stilstand, maar was tegelijkertijd een nieuw begin. Het ontwerp van de Oosterweelverbinding werd herdacht naar een aanbod gestuurd ontwerp. Dat wil zeggen dat het ontwerp rekening houdt met de realisatie van een belangrijk deel van de modal shift, een andere pijler uit het Toekomstverbond, en de versterking van de R2 door de realisatie van de Tweede Tijsmanstunnel, de aansluiting op de E34-West en het wegwerken van de bottleneck ter hoogte van de A12/E19.
Een dik jaar later was de voorkeursvariant voor de Oosterweelverbinding een feit, waarna twee jaar later de vergunning volgde voor het grootste en meest complexe project van Vlaanderen. Vandaag worden de Oosterweelwerken voor het eerst ook zicht- en voelbaar op Rechteroever, met onder meer de heraanleg van de Schijnkoker.
2018 was ook het jaar waarin de Vlaamse regering het licht op groen zette voor de realisatie van de eerste fase leefbaarheidsprojecten en overkappingen. Een aantal van deze projecten werd ingepast in de reeds lopende uitvoering van de Oosterweelwerken op Linkeroever en in Zwijndrecht. Een huzarenstukje, maar het levert de inwoners van Zwijndrecht vandaag al minder geluidsoverlast op dankzij de realisatie van geluidsbermen en –geluidsschermen. Ook de voorontwerpen voor de andere Ringparken hebben ondertussen de tekentafel verlaten en zijn klaar om goedgekeurd te worden.
Het regionaal mobiliteitsplan Routeplan 2030 vertaalt de ambitie om een deel van de autoverplaatsingen door duurzame mobiliteit te vervangen. Met de realisatie van de Noorderlijn werd een belangrijke verbinding in gebruik genomen voor het openbaar vervoer. Lantis bouwde intussen de Park and Ride gebouwen op Luchtbal, in Merksem en op Linkeroever. Fietsinvesteringen werden stelselmatig opgedreven en ook het goederenvervoer werd gestimuleerd om de weg in te ruilen voor de binnenvaart.
De volgende stappen
Om van het rondmaken van de Antwerpse Ring een succes te maken, moeten we blijven investeren in modal shift. Het snelwegaanbod dat de komende jaren rond Antwerpen wordt gebouwd, rekent er namelijk op dat onze autoverplaatsingen verduurzamen. Daarom werd er recent een studie opgestart voor de ingebruikname van de premetrokoker Kerkstraat-Pothoekstraat en premetrostations onder de Turnhoutsebaan. Bovendien is er nu duidelijkheid over de financiering van dit laatste stuk ongebruikte premetro. Het Routeplan 2030 werd intussen als eerst regionaal mobiliteitsplan door een Vervoerregio goedgekeurd en kan rekenen op een breed maatschappelijk draagvlak. Belangrijke bouwstenen om de ambitieuze modal shift te realiseren, zijn de verdere transformatie van premetro naar metro, de realisatie van een sneltramnet en nieuwe knooppunten en P+R’s rondom de stad of aan stationsomgevingen.
Parallel aan deze inspanningen moet ook de realisatie van het Haventracé ‘on track’ zijn wil het huidige Oosterweelontwerp voldoende succesvol zijn. De realisatie van de Tweede Tijsmanstunnel is daarvan de belangrijkste component. Lantis startte hiervoor reeds een haalbaarheidsstudie, waarbij enkele varianten werden onderzocht. Uit deze studie kwam de realisatie van een nieuwe tunnel voor doorgaand verkeer, samen met een renovatie van de bestaande Tijsmanstunnel, als meest logische oplossing naar voor. Na de zomer zal de Vlaamse Regering beslissen over de financiering en de verdere stappen van dit noodzakelijke project.
In 2018 werd een eerste reeks leefbaarheidsprojecten geselecteerd. Het Toekomstverbond ambieert de maximale overkapping van de ring. In dat kader loopt een traject om te bekijken welke overkappingen op het projectgebied van de Oosterweelverbinding nog in de eerste bouwfase toegevoegd kunnen worden aan de reeds besliste lijst. De focus van dit traject ligt op die stukken van de noordelijke Ring die op een veilige manier nog extra overkapt kunnen worden.
Financiering
Om deze projecten te realiseren en te financieren, heeft de Vlaamse Regering aan Lantis gevraagd haar taakstelling te richten naar deze volgende stappen, en hiervoor de financiering te bekijken via het financieel model op basis van gedifferentieerde tolheffing. Na de zomer zal Lantis duidelijkheid geven over hoe het financieel model dat het Oosterweelproject schraagt, aangewend zou kunnen worden om de noden van de komende 5 jaar Toekomstverbond te financieren. Uiteraard mag dit de robuustheid van het financieel model voor de Oosterweelverbinding niet ondergraven.
De intendant wordt parallel belast met de taak om prioriteiten te leggen in de overkappingsprojecten en de projecten uit het Routeplan 2030 die de meeste baten opleveren. Hiermee vangen we de zorg op dat een niet-geprioriteerde start van projecten uit het Toekomstverbond – zoals geformuleerd door het Rekenhof – een degelijke projectvoorbereiding in de weg staat bij gebrek aan studiecapaciteit.
Overleg en samenwerking
Het mag duidelijk zijn dat het samenwerkingsmodel onder leiding van intendant Alexander D’Hooghe voor voortgang en vooruitgang heeft gezorgd in een zeer complexe context. Daarom wordt het samenwerkingsforum verder vormgegeven en opengetrokken. De oproep die Herman Van Goethem, de rector van de Universiteit Antwerpen, recent lanceerde om een breed maatschappelijke reflectiekamer (Forum 2030) op te richten viel niet in dovemansoren. Het Forum kan als klankbordgroep optreden om de voortgang en realisatie van het Toekomstverbond op te volgen, met een samenstelling die het brede maatschappelijke draagvlak in de regio kan vertegenwoordigen.
Een rechtszeker kader
Inspraak leidt ook tot uitspraak. Grootschalige projecten zoals het Oosterweelproject worden soms voor, soms tijdens de uitvoering geconfronteerd met aanpassingen die nodig of wenselijk zijn aan de afgeleverde vergunningen. Nodig omdat de bouwopgave complexer lijkt dan gedacht, wenselijk omdat de impact voor de buurtbewoners tijdens het bouwproces beperkt moet blijven. Een vergunningskader dat hiermee rekening houdt, zonder afbreuk te doen aan een hoog ambitieniveau inzake milieu, is noodzakelijk. De Vlaamse Regering gaat met deze uitdaging aan de slag. Heel specifiek krijgt de minister van Omgeving de opdracht om de vooropgestelde bijsturingen aan de regelgeving met betrekking tot de omgevingsvergunning verder uit te werken.
PFAS
Een van de vele uitdagingen in het Oosterweeldossier, is de vastgestelde PFAS-verontreiniging in de omgeving van 3M in Zwijndrecht. Al van bij de start van de werken heeft Lantis gewerkt volgens het stand still-principe: de werkzaamheden aan de Oosterweelverbinding mogen de verontreiniging niet erger maken. Bouwheer en aannemer deden zelfs meer, en zorgden ervoor dat de situatie op sommige plaatsen al verbeterde voor de omgeving.
De voorbije weken werkte Lantis mee aan het inpassen van de grondverzetswerken in het saneringstraject om zo een geïntegreerde aanpak voor Zwijndrecht en omgeving te verkrijgen. Dat traject moet nog voor de zomer opgestart worden door 3M, zodat de inwoners van Zwijndrecht perspectief krijgen op een duurzame oplossing.
QUOTES SPREKERS PERSCONFERENTIE
Jan Jambon, Vlaams minister-president
De balans van 5 jaar Toekomstverbond is zonder meer positief. En dat ondanks de crisissen en moeilijkheden waarmee we de voorbije jaren geconfronteerd zijn. Denk aan de coronapandemie en de PFOS-problematiek. Ik wil alle partners daarvoor hartelijk danken. Het onderling vertrouwen dat vandaag uitgesproken wordt, geeft energie om op dit elan door te gaan. Iedereen beseft dat we samen een complex, maar schitterend en toekomstbestendig verhaal aan het schrijven zijn. Een verhaal dat niet alleen gaat over mobiliteit, maar ook over leefbaarheid. Daarin blijven we enthousiast investeren.
Lydia Peeters, Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken
De voorbije twee jaar hebben we voor de Antwerpse regio overduidelijk de lead genomen voor tal van investeringen in fietsinfrastructuur. Dit is meteen een duurzame wijze om de modal shift op te starten. De volgende focus leggen we op het tramnetwerk. Een belangrijke horde die we daarmee genomen hebben, is door eindelijk de laatste premetro van Antwerpen in gebruik te nemen. De studies zijn volop aan de gang en er is een akkoord over de financiering. De modal shift is een shift van samenwerking want enkel door samen te werken zullen we nog belangrijkere stappen vooruitzetten richting 50/50.
Koen Kennis, schepen voor Mobiliteit stad Antwerpen
Wie 5 jaar geleden de term ‘modal shift’ in de mond nam, moest uitleggen wat hij daarmee bedoelde. Vandaag kent iedereen die term, en dat is de verdienste van het Toekomstverbond. Sinds 2017 is de modal shift de toetssteen van het Antwerpse mobiliteitsbeleid. De ambitie is om Antwerpen vlotter bereikbaar te maken voor bewoners, bezoekers, bedrijven en brains. Dat moet gebeuren in de context van een veranderend gedrag, waarbij in 2030 50% van alle verplaatsingen gebeuren met andere voertuigen dan de auto. De 5de verjaardag van het Toekomstverbond herinnert ons daaraan, en is een aansporing om daaraan verder te werken.
Manu Claeys, voorzitter stRaten-generaal
Het is een straffe dag voor het Antwerpse Toekomstverbond. Bij de lancering van dat verbond voegde de toenmalige regering-Bourgeois samen met het Antwerpse stadsbestuur 1,25 miljard euro overkappingsbudget toe aan het reeds vastgelegde budget voor de Oosterweelverbinding. Vandaag, vijf jaar later, biedt de regering-Jambon het perspectief op nog es het dubbele van dat bedrag voor bijkomende overkappingen van de ring, een heuse schaalsprong van het Antwerpse sneltramnet en de aanleg van de tweede Tijsmanstunnel als onderdeel van het haventracé. De voorbije jaren sleutelden veel mensen in participatieve werkbanken aan al die projecten. Nu ze op punt staan en ook brede politieke steun genieten brengt de overheid het Toekomstverbond financieel op kruissnelheid. We maken de Toekomstbelofte van 2017 waar. Of zoals ze dat in het Engels zeggen: We walk the talk. We zijn definitief vertrokken! 5
Dirk Avonts, Ademloos
Het Toekomstverbond krijgt nu het fundament om te realiseren wat 5 jaar geleden in het vooruitzicht werd gesteld: een betere levenskwaliteit voor duizenden inwoners en het perspectief op een gezonde stad.
Peter Vermeulen, Ringland
Dat er tegelijk aandacht is voor betere mobiliteit én betere leefbaarheid is zeer goed nieuws. Het feit dat de overkapping van de noordelijke Ring al tijdens de werf voor Oosterweel zal worden gerealiseerd – iets waar Ringland al langer op aandrong – combineert werk met werk. Dat zal veel goedkoper zijn en de levenskwaliteit voor de omwonenenden veel sneller verbeteren. We werken er ook keihard aan om de overkapping van de noordelijke Ring zo ruim mogelijk te maken, dus veel ruimer dan wat in de eerste fase vooropgesteld was. Dat er daarnaast gewerkt wordt aan een consensus over het tramplan, aan betere doorstroming voor het openbaar vervoer en extra voorstadsverkeer per trein in de hele stadsregio (beheersovereenkomst NMBS), zal de modal shift eindelijk ook vooruithelpen. Tegelijk worden immers ook investeringen voorbereid in tramlijnverlengingen en in een betere afstemming van de verschillende vervoersmodi.
Alexander D’Hooghe, intendant Toekomstverbond
Dit besluit biedt een perspectief op de realisatie van modal shift, extra overkappingen, en het Haventracé om verkeer rond de stad te leiden. Het Toekomstverbond is een generationeel project. We hebben de voorbije 5 jaar veel gerealiseerd en mogen daar fier op zijn. Het boek ‘5 jaar Toekomstverbond’ en de werven zelf geven het beste bewijs. De publieke steun voor het project is ongezien en bewijst ook dat participatie werkt. Maar we moeten dit ook vasthouden. Daarom zetten we nu een volgende grote stap. Een goed financieringsmodel van het Toekomstverbond brengt de uitvoering van alle prioriteiten van het verbond veel dichterbij. Het bewijst dat het Toekomstverbond zoveel meer is dan Oosterweel. Bovenal is dit een herbevestiging van het verbond. Ja, we gaan samen verder.
