(toespraak bij de officiële opening van het nieuwe districtshuis Antwerpen in het Harmoniepark, dd. 21 mei 2021 – voor persbericht scroll naar onder)
Beste collega-schepenen, beste medewerkers van het district, beste medewerkers van de pers,
Welkom in het nieuwe districtshuis van Antwerpen. En wàt voor één, dames en heren.
Ik wil eerst en vooral iedereen die aan dit project meegewerkt heeft bedanken, van stadsdiensten over aannemer tot architecten. Jullie kunnen trots zijn op het eindresultaat.
Dit kind heeft vele vaders (en moeders), en ik verwijs daarbij ook naar de grote renovatieoefening van districtshuizen die we de afgelopen jaren maakten.
Die oefening begon in 2017 met het ondertekenen van een (meerjarenpremie)overeenkomst tussen toenmalig minister voor onroerend erfgoed Geert Bourgeois en mezelf. Met die ondertekening konden de restauratiewerken van de historische districtshuizen Borgerhout, Ekeren, Merksem, Hoboken en Wilrijk van start gaan. De Vlaamse overheid droeg met een erfgoedpremie van 6,4 miljoen euro meer dan een steentje bij. Dank daarvoor.
Zaal Harmonie was in die zin een buitenbeentje dat het om meer dan een renovatie ging. Dit is een herbestemming van een bestaand gebouw, een totale make over.
Een nieuwe bestemming voor een bestaand, leegstaand stuk erfgoed – zoals we dat trouwens ook met Het Steen doen en straks ook met Het Loodswezen.
Dames en heren, het stadsbestuur wil dat de districten goed hun werk kunnen doen. Die verhouding goten we in resultaatsverbintenissen, goten we in dienstverleningsovereenkomsten, kreeg vorm in overlegorganen.
Hier ziet u hoe de verhouding tussen stadsbestuur en districtsbestuur zich in steen vertaalt. De gerenoveerde districtshuizen zijn stuk voor stuk geslaagde voorbeelden van historisch erfgoed dat op een verantwoorde manier aangepast werd voor dienstverlening aan de burger.
Ik wil districtsburgemeester Paul Cordy,
de 4 districtsschepen,
de districtsraadvoorzitter,
de 32 districtsraadsleden,
de 49 districtsmedewerkers
en de 200.000 inwoners van postcodes 2000, 2018, 2020, 2030, 2050 en 2060
gelukwensen met ‘hun’ nieuwe thuisbasis.
En als schepen voor middenstand ben ik ook blij met de invulling van de oranjerie, mijn gelukwensen aan Lauranne en Nausika met hun horecazaak NIVES.
En dan nodig ik districtsburgemeester Paul Cordy graag uit om voor het eerst de deur van het nieuwe districtshuis te openen.
—
PERSBERICHT
Opening districtshuis en stadsloket in Harmoniepark
Op vrijdag 28 mei openen het nieuwe Antwerpse districtshuis en stadsloket Antwerpen-Harmonie in het gerenoveerde gebouw in het Harmoniepark. Klanten kunnen er vanaf dan op afspraak aan de loketten terecht. In de polyvalente ruimte is er ook plaats voor publieke evenementen die het district zal organiseren zodra het weer kan. De restauratie en de invulling van het gebouw vormen het sluitstuk van een grondige vernieuwing van de hele site.
In november 2017 startte AG Vespa met de restauratie- en aanpassingswerken aan zaal Harmonie, de oranjerie en de aanpalende conciërgewoning. Nu de werken zijn afgerond, heeft de zaal opnieuw de uitstraling van weleer: het stucwerk van interieur en gevels is hersteld en waar nodig gereconstrueerd. De bestaande gevels kregen opnieuw monumentaal houten schrijnwerk en de daken de originele dakbedekking. De gebouwen werden ook uitgerust met alle nodige technieken om een hedendaagse en toekomstgerichte dienstverlening mogelijk te maken. De architecten zijn Atelier Kempe Thill uit Rotterdam, in samenwerking met RE-ST architecten uit Antwerpen en SWECO als technisch studiebureau.
De opening van het districtshuis en het stadsloket op 28 mei is het eindpunt voor een bouwproject dat startte in 2009 en stapsgewijs werd uitgebreid om een harmonieus geheel te creëren. Eerder werd al het Harmoniepark heraangelegd en het fonteinmomument Peter Benoit gerestaureerd. In de gerenoveerde oranjerie baat Nives sinds kort een bakkerij en lunch- en aperozaak uit met de nadruk op verse, lokale en huisgemaakte producten. De gebouwen, het monument en het park spelen allemaal op elkaar in.
Decentralisatie in harmonie met de inwoners
Het gerestaureerde Harmoniegebouw zal dienst doen als het nieuwe districtshuis van district Antwerpen.
Districtsburgemeester Paul Cordy blikt enthousiast vooruit naar de nakende verhuis: “Het Harmoniegebouw is een historische parel die we zo veel mogelijk willen delen met onze inwoners. Zo zal de grote Harmoniezaal naast stadsloket ook fungeren als polyvalente zaal. De huwelijksjubilarissen zullen hier elk kwartaal uitgenodigd worden voor een feest. En jaarlijks ontvangen we er vanaf nu onze nieuwe inwoners en nieuwe burgers om kennis te maken met het district, het districtsbestuur en de districtswerking. Om de zaal optimaal te ontsluiten naar de bewoners toe is er ten slotte ook de mogelijkheid om kleinschalige optredens en tentoonstellingen te organiseren in het gebouw.”
“In 2017 heeft het stadsbestuur enkele lokale bevoegdheden verder gedecentraliseerd naar het districtsbestuur”, zegt schepen voor decentralisatie Koen Kennis. “Een districtsbestuur staat dichter bij de bewoners en voert lokaal beleid rond openbaar domein en ondersteunt buurtinitiatieven. Door het organiseren van cultuur-, sport-, jeugd- en seniorenprojecten dragen zij bij aan de leefbaarheid en identiteit van het district. Het voltallige districtsbestuur en de medewerkers districtswerking verhuizen naar het Harmoniegebouw en zetten hun werking verder vanuit deze mooie werkplek. Een nieuwe boost om de taken en bevoegdheden die aan het lokale bestuursniveau toebehoren de komende jaren vol enthousiasme op te nemen.”
Klanten verder helpen in de beste infrastructuur
Vanaf 28 mei krijgt de gerestaureerde Harmonie ook een nieuwe functie als stadsloket. Schepen voor loketten Ait Daoud geeft meer uitleg: “De loketten verhuizen van de Lange Gasthuisstraat naar deze historische parel voorzien van de meest moderne infrastructuur. De locatie is ruim en licht wat zorgt voor een aangename wacht- en loketbeleving in alle privacy. Vanaf volgende week kunnen klanten op afspraak verdergeholpen worden aan 23 loketten, waaronder 3 afhaalcounters voor wie na een eerdere aanvraag een document komt afhalen en 2 afgesloten loketten waar gevoelige dossiers in alle rust en privacy kunnen besproken worden tussen klant en medewerker. Links is er een selfservicehoek. Daar kunnen klanten aan de slag met alle digitale dienstverlening die de stad nu en in de toekomst ontwikkelt.”
Wie een afspraak maakt voor een loketbezoek in stadsloket Antwerpen-Harmonie zal ook Charlie tegenkomen. Deze onthaalrobot wijst klanten de weg naar het toilet, het borstvoedingslokaal en de EHBO-koffer, maar biedt ook hulp bij het nemen van een pasfoto, het afdrukken van een wachtticket of het gebruik van de attestenzuil. Charlie is een innovatieproject en leertraject voor de stad in haar constante zoektocht naar het verbeteren en vernieuwen van de dienstverlening.
Antwerpen-Harmonie is ook het eerste volledig cashless stadsloket in Antwerpen. Dit betekent dat klanten er voor een nieuwe identiteitskaart, reispas of rijbewijs kunnen betalen met een bankkaart of smartphone, maar niet meer met cash geld. De locatie is even vlot bereikbaar met het openbaar vervoer als in het stadscentrum, heeft een ruime fietsenstalling en een Velo-station vlakbij. Het gebouw is tot slot volledig aangepast en toegankelijk voor klanten met een beperking.
Meerjarenpremieovereenkomst voor restauratie van historische districtshuizen
De restauratie van de Harmonie kadert in de meerjarenovereenkomst voor de restauratie van historische districtshuizen die in het voorjaar van 2017 gesloten werd tussen de Vlaamse overheid en de stad. Voorzitter van AG Vespa Fons Duchateau: “De Vlaamse overheid kende een erfgoedpremie toe van bijna 6,4 miljoen euro. Daarvan ging ruim 3,3 miljoen euro naar Harmonie. Ook de werken aan de historische districtshuizen van Borgerhout, Ekeren, Merksem, Hoboken en Wilrijk kaderen hierin. Deze districtshuizen zijn allemaal beschermd als monument.”
Geschiedenis van zaal Harmonie
Het neoclassicistische gebouw was oorspronkelijk een zomerlokaal van de Koninklijke Maatschappij der Harmonie. Deze vereniging van muziekliefhebbers kocht in 1844 de gronden. Archictect Pieter Dens ontwierp het gebouw dat in juli 1846 feestelijk werd ingehuldigd. In 1923 kocht stad Antwerpen de site aan en veranderde ze de tuin in een publiek stadspark. Gedurende tientallen jaren behield de zaal zijn functie als concert- en evenementenzaal. In 1997 werden de gebouwen als monument beschermd en in november 2016 keurde het Agentschap Onroerend Erfgoed een beheersplan voor de projectzone Harmonie goed waarbij de erfgoedwaarde centraal staat. In dat kader stond AG Vespa in voor de restauratie van de gebouwen en de heraanleg van het park. Het verleden van de Harmonie als concertzaal vinden we vandaag nog terug in de naamgeving van de vergaderzalen die allemaal genoemd zijn naar musici uit de rijke Antwerpse muziekgeschiedenis.
Het Harmoniepark met het fonteinmonument Peter Benoit
Het historische landschapspark Harmonie is 1,8 hectare groot en werd in 2015 helemaal vernieuwd. Een open grasveld voor zaal Harmonie versterkt de link tussen het park en het gebouw. Twee nieuwe doorgangen zorgen voor een betere aansluiting met de buurt en het aangrenzende Albertpark. Kinderen kunnen er naar hartenlust spelen in 3 speelzones en de grote gebogen zitbanken vormen de ideale plek om te ontspannen. In het park staat ook het fonteinmonument ter ere van Peter Benoit (1834-1901), een van de meest toonaangevende Vlaamse muzikanten. Antwerps architect Henry van de Velde ontwierp de art-decofontein ter ere van hem. De fontein stond oorspronkelijk op de Frankrijklei voor het operagebouw, maar verhuisde in 1951 naar de zuidelijke hoek van het Harmoniepark aan de Mechelsesteenweg. Het werk werd in 1997 geklasseerd als monument en is in 2017 in zijn originele staat hersteld.
EINDE PERSBERICHT