Met Kennis Van Zaken

Tag: Het Steen

  • Groeicijfers voor Antwerps toerisme in 2021

    (persbericht)

    Na 2 moeilijke jaren als gevolg van de uitbraak van de coronapandemie kan de Antwerpse toeristische sector opnieuw groeicijfers voorleggen. Die groei komt terug in alle aspecten van het toerisme zoals horeca, toeristische attracties en musea, touraanbieders en gegidste wandelingen. Zowel het dag- als het verblijfstoerisme profiteren van die trend. De stad mikt met de organisatie van een aantal grote evenementen en heropeningen in de loop van 2022 op een verderzetting van die positieve evolutie.

    Dagtoerisme

    Op basis van mobiele datatellingen werden in 2021 in totaal zo’n 6,8 miljoen dagtoeristen geteld, dat is evenveel als in 2020. Tegenover 2019, het laatste normale jaar voor de uitbraak van de pandemie, liggen de cijfers nog wel lager.

    Het herstel van het dagtoerisme vond vooral plaats vanaf de zomer, en viel samen met de versoepelingen in de horecasector. Ook in het najaar van 2021 was er een piek, waarbij december, mede door de extra week kerstvakantie en een grote toeloop van Nederlandse toeristen, voor het hoogste aantal dagtoeristen zorgde. Die positieve trend van het aantal dagjestoeristen van het najaar 2021 zet zich dit jaar verder. Tijdens de maand januari werden enkele weekends opgetekend met een zelfde aantal dagtoeristen als voor de start van de coronapandemie in 2020.

    76,8% van de dagtoeristen zijn afkomstig uit het binnenland, wat het belang van de Belgische markt in de verf zet. Wat de internationale markt betreft is 73,2% van de buitenlandse dagtoeristen afkomstig uit Nederland. Onze andere buurlanden hebben een beperktere rol, 7,6% kwam uit Frankrijk en 5,6% uit Duitsland.

    Schepen voor toerisme Koen Kennis: “De directe buurlanden zijn voor het toerisme in Antwerpen zeer belangrijk. De reisbeperkingen van de afgelopen twee jaar zijn weliswaar opgeschort, maar spelen wellicht nog mee in de hoofden. De Nederlanders hebben de weg terug naar ’t stad al gevonden, en we werken momenteel aan leuke campagnes om ook onze andere buren opnieuw zo snel mogelijk terug naar Antwerpen te krijgen.”

    Verblijfstoerisme

    Op basis van de officiële cijfers van de FOD Economie werden er in 2021 1,1 miljoen overnachtingen geregistreerd, 27% meer dan in 2020. Die stijgende trend werd vooral waargenomen in het najaar, met als uitschieter de maand oktober, goed voor 158.460 overnachtingen.

    Schepen Kennis: “Ik denk dat we hier de effecten zien van de campagnes en acties die we voerden om het binnenlands toerisme te stimuleren, zoals de introductie van de digitale munt Antwerp UCoin.”

    In 2019 waren Belgen goed voor 35,8% van alle overnachtingen terwijl dit in 2021 steeg tot 54,5%. Bij de internationale bezoekers waren de Nederlanders weer het talrijkst, met 42,1% van het totaal van alle internationale overnachtingen. Gevolgd door Duitsland (12,8%) en Frankrijk (8,4%).

    De stijging van het aantal verblijfstoeristen vertaalde zich ook naar een gemiddelde hotelkamerbezettingsgraad van 39,4%, een stijging van 11,4% tegenover 2020. De bezettingsgraad lag, dankzij enkele grote events zoals de World Choir Games en de World’s 50 Best Restaurants, het hoogst in de maand oktober, met 70,3%. De gemiddelde hotelkamerdagprijs kwam opnieuw op het niveau van het najaar van 2019 met respectievelijk 87,93 euro, een stijging met 7,31 euro ten opzichte van 2020. De duurste maand was december, met 101,99 euro.

    Didier Boehlen, voorzitter van de Antwerp Hotel Association: “ In het laatste kwartaal van 2021 merkte we een voorzichtig positieve evolutie in onze cijfers, wat duidt op een herstellende hotelmarkt. Vooral de recreatieve markt lijkt goed te herstellen en ook de komende jaren verwachten we deze sector verder te zien groeien. Deze positieve tendens maakt Antwerpen aantrekkelijk als belevingsbestemming. De opening van het KMSKA is hier dan ook de absolute kers op de taart. De zakelijke markt blijft echter nog achter en we verwachten dat dit herstel langer op zich zal wachten. Door de pandemie werden digitale alternatieven voor meetings en conferenties populairder, waardoor de cijfers van het zakelijk toerisme serieus zijn gedaald. Hopelijk mogen de grote congressen, evenementen en culturele activiteiten doorgaan zoals gepland. We zien alleszins dat de organisatoren er zelf terug zin in hebben en dat er terug volop geboekt wordt!”

    Koen Kennis: ‘”In 2022 openen in Antwerpen 2  hotels die mikken op het luxesegment, Sapphire House Antwerp in de Handelsbeurs en Botanic Sanctuary Antwerp in het Elzenveld. Dat ontbrak nog in ons ruim aanbod. Met die blikvangers zal onze stad een nieuw bezoekerspubliek aanboren.”

    Attracties

    Volgens cijfers van de Bezoekersbarometer, een tool die de bezoekcijfers van 25 Antwerpse attracties bevat, steeg het museumbezoek met 22,2% ten opzichte van 2020. Ook de kerken kregen 46% meer bezoekers ten opzichte van het jaar voordien, onder meer dankzij de heropening van de kathedraal. Ondanks de verstrengingen slaagden musea en kerken erin om sterke cijfers te behalen in 2021. Tot de topfavorieten van het publiek behoorden het MAS , het Middelheimmuseum en het Rubenshuis. Ook de kleinere musea deden het goed: Museum De Reede noteerde een stijging van 221% tegenover 2020 en het Letterenhuis een stijging van 136%. De heropening van het MoMu trok 44.172 bezoekers aan.

    Rondleidingen

    Sinds vorig jaar worden stedelijke rondleidingen via het online boekingsplatform Experience Antwerp aangeboden. In totaal werden er 2623 rondleidingen geboekt. Rondleidingen van de Antwerpse stadsgidsen waren het populairst, gevolgd door die in het MoMu en het Middelheimmuseum. De meeste van die rondleidingen vonden plaats in oktober en november.

    Bezoekerscentra

    Aan de toeristische bezoekerscentra van Visit Antwerpen passeerden in totaal 143.701 bezoekers. Een stijging van maar liefst 54% tegenover 2020. Het Steen, dat in oktober opende, is meteen goed voor één derde van alle bezoeken en nog voor het jaareinde hadden maar liefst 7861 betalende bezoekers het interactief beleefparcours The Antwerp Story bezocht. De best verkochte producten in die centra zijn voornamelijk wandelgidsen waaronder de ATV Wandelrally, de Chocolade-en Pateekespas, Expedia A Kinderspeurtocht en de historische wandelgids. Deze buitenactiviteiten bleken voor veel bezoekers een ideale activiteit tijdens een coronajaar. Ook de Antwerp CityCamping op Linkeroever (voorheen Camping De Molen) kende wellicht om die reden een sterk eerste jaar, ondanks een kwakkelzomer: 15.500 bezoekers.

    Schepen Kennis: “Met de opening van de nieuwe camping op Park Middenvijver (Linkeroever) in 2024 zal de stad nog beter kunnen inspelen op deze groeimarkt.”

    City Cards

    Vorig jaar werden in totaal 2490 Antwerp City Cards verkocht, een stijging van 65,5% tegenover 2020. 65% van die kaarten werd online verkocht en de meest populaire kaart was die van 48-uren. Antwerpen bewijst hiermee een meerdaagse bestemming te zijn voor veel bezoekers.

    Eerste cruise aan nieuwe ponton

    Het afgelopen cruiseseizoen had zwaar te lijden onder corona, heel wat zee-en riviercruises werden geannuleerd als gevolg van internationale reisbeperkingen. De stad ontving uiteindelijk 213 riviercruises en 5 zeecruises, die samen 36.500 passagiers meebrachten.

    Dit jaar verwacht de stad 24 zeecruises, goed voor bijna 18.000 passagiers. Van deze 24 geplande aanlopen zijn er 6 schepen die voor de eerste keer in Antwerpen aanmeren.

    De Bolette van Fred. Olsen Cruise Lines bijt vandaag de spits af. Haar passagiers krijgen de primeur om voor het eerst gebruik kunnen maken van de volledig operationele cruiseterminal, inclusief toegang via het statige Steen. De Bolette zal in 2022 vier keer in Antwerpen aanmeren. Het schip is 238 meter lang, kan 1338 passagiers vervoeren en heeft een 615 koppige bemanning aan boord. Het schip is vorig jaar volledig gerenoveerd en maakte op 16 augustus 2021 haar intrede terug in de vaart. November vorig jaar was ze voor de eerste keer in Antwerpen.

    Naast de zeecruises, zullen er ook 626 riviercruises in Antwerpen aanmeren, waarbij we meer dan 105.000 passagiers verwelkomen.

    Vooruitzichten 2022

    In 2022 blijft de stad verder inzetten op het aantrekken van internationale citytrippers, meerdaagse congressen en evenementen uit uiteenlopende sectoren. Antwerpen heeft dit jaar alvast heel wat op de planning staan.

    Wielerfanaten verzamelen begin april in de binnenstad voor de start van de Ronde van Vlaanderen.  Nadien landt Space – The Human Quest, de grootste ruimtevaart expo van Europa, in Antwerp Expo.  In mei zullen miljoenen ogen gericht zijn op het Sportpaleis waar duizenden e-sport fans zich verzamelen voor het WK Counterstrike.

    Schepen Koen Kennis: “Naast de miljoenen fans die het WK online zullen volgen, verwachten we zo’n 50.000 bezoekers, waarvan de helft van over de grens. Ook hier zullen heel wat verblijfstoeristen bij zitten die Antwerpen voor het eerst bezoeken. De taxisector zal hier ongetwijfeld baat bij hebben.”

    Blikvangers tijdens de zomermaanden zijn de heropening van het Antwerpse stadhuis, wat gepaard zal gaan met het nodige feestgedruis. Tijdens de zomer meren ’s werelds grootste zeilschepen aan voor de Tall Ships Races en viert Antwerp Pride zijn vijftiende verjaardag. Ook de 3 geplande edities van Tomorrowland 2022 zullen naar gewoonte resulteren in een groot aantal boekingen van verblijfstoeristen.

    Op 25 september opent het Koninklijk Museum Voor Schone Kunsten Antwerpen na jaren weer de deuren. Na een restauratie van 11 jaar is dit prachtige kunstmuseum helemaal klaar om weer bij de Europese top aan te sluiten. Ook het MoMu zal vanaf eind september opnieuw volledig toegankelijk zijn na noodzakelijke aanpassingen.

  • Het Antwerpse toerisme heeft niet veel nodig om te heropleven

    (foto: Matthias De Boeck)

    Normaal gezien stelt de stad de terugblik op de toeristische zomer begin september voor. Maar wat is normaal in deze tijden?

    Sinds maart 2020 navigeert het stadsbestuur tussen virusgolven door, en dat betekent sturen en bijsturen. Dat is zeker niet altijd makkelijk, maar de allergrootste lof moet toch gaan naar onze toeristische ondernemers. Die geven elke dag weer blijk van een enorme creativiteit en flexibiliteit. Het is een voorrecht om als schepen voor toerisme en middenstand met hen te mogen samenwerken.

    De zomer van Antwerpen liep dit jaar naadloos over in een drukke en goedgevulde nazomer. Enkele blikvangers?

    Het ModeMuseum heropende begin september, en trok door de toeloop en de tentoonstellingen  de modewijk en de winkels meteen mee in een positieve dynamiek. Bijna 32.000 bezoekers reserveerden een ticket en bezochten het MoMu sindsdien.

    Smaakmeesters en Proeft Boutique bevestigden dat Antwerpen een stad van en voor fijnproevers is, en dat de bezoekers aan de stad de weg na een jaar van ‘drooglegging’ niet vergeten zijn.

    Aan de Schelde heropende op 22 oktober Het Steen. Sinds de heropening op 22 oktober bezochten meer dan 26000 bezoekers dit nieuwe bezoekers- en belevingscentrum.  De 13 jaren leegstand zijn voor altijd een verre herinnering.

    Wat kunnen we leren uit deze cijfers?  Ze bewijzen dat het toerisme in Antwerpen niet veel nodig heeft om te heropleven.

    Heel verheugend is dat het niet gaat om eenmalige evenementen, maar dat het gaat om blijvers op de Antwerpse agenda.

    Ook voor 2022 ziet Antwerpen het groot, letterlijk en figuurlijk.

    In juli is het uitkijken naar de Tall Ships die de Schelde komen opvaren, de Reuzen komen terug in 2022 en in september heropent op het ’t Zuid met het KMSKA het grootste museum van Vlaanderen.

    (persbericht stad Antwerpen; zie onder)

    Toerisme in Antwerpen trok opnieuw aan tijdens zomer en nazomer 2021

    In de periode van juli tot en met oktober 2021 hebben bijna 2,8 miljoen dagjesmensen Antwerpen bezocht. Ongeveer drie kwart waren bezoekers uit eigen land. Van de buitenlandse bezoekers kwam twee derde uit Nederland, gevolgd door Duitsland en Frankrijk. Door enkele grote evenementen met internationale uitstraling kon de stad de voorbije maanden rekenen op heel wat binnen- en buitenlandse bezoekers. Daarmee kende de Antwerpse toeristische sector, ondanks de moeilijke omstandigheden, een behoorlijke zomer en nazomer.   In de zomer en nazomer van 2021 bepaalde de coronapandemie nog steeds het bezoek aan en het verblijf in Antwerpen. De zomer en nazomer toonden echter een geleidelijke terugkeer van bezoekers aan de stad. Van juli tot en met oktober bezochten 2.772.000 mensen de stad. Dat is ongeveer 40% minder dan in 2019, maar wel een forse stijging ten opzichte van dezelfde periode in 2020.Bezoekers uit eigen land maken nog steeds het leeuwendeel van het totaal uit (77% binnenlandse toeristen, in 2019 was dit 65%). Het aantal buitenlandse bezoekers stijgt eerder voorzichtig. Bij de buitenlandse bezoekers waren Nederlanders het sterkst vertegenwoordigd met bijna 66%, gevolgd door Duitsers met 10% en Fransen met 8%.

    Koen Kennis, schepen voor toerisme: “ Deze cijfers bewijzen dat Antwerpen niet veel nodig heeft voor een heropleving. Ik merk op dat de grote trekkers van de afgelopen maanden geen eenmalige evenementen zijn, maar klassiekers op de Antwerpse agenda. Voeg daar de succevolle heropeningen van Het Steen en het MoMu aan toe, en dan hebben we alle reden om optimistisch naar de toekomst te kijken.’

    Verblijfstoerisme

    De bezettingsgraad van de Antwerpse hotels steeg van juli tot september geleidelijk, van 43 procent in juli tot 60 procent in september. Tijdens de maand oktober ging hij tot gemiddeld 70 procent, met tijdens de weekends pieken tot 93 procent. Evenementen als World’s 50 Best Restaurants en de start van het Wereldkampioenschap Wielrennen zorgden voor heel wat extra overnachtingen in de stad. De gemiddelde kamerprijs bedraagt momenteel 87,20 euro, wat vergelijkbaar is met 2019.

    Op de nieuwe City Camping Antwerp logeerden sinds de opening in het voorjaar al ruim 14.000 mensen.

    Ruim 57% van de verblijfstoeristen komt uit het buitenland, met Nederland op kop, gevolgd door Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk.

    Cruises

    In augustus ontving de stad haar eerste zeecruise sinds het uitbreken van de corona-epidemie. Daarna volgden er nog vier. In totaal meerden zo 4200 passagiers aan in Antwerpen.

    Tijdens de zomermaanden legden 128 riviercruises aan en dit najaar verwacht de stad er nog eens 106, wat een totaal geeft van ruim 35000 passagiers.

    Infokantoren Visit Antwerpen

    Visit Antwerpen ontving van juli tot oktober circa 48.000 bezoekers in de infokantoren in het station Antwerpen-Centraal en op de Grote Markt. Dat is een stijging van 53% ten opzichte van 2020 en een daling van 65% tegenover 2019. Het infopunt op de Grote Markt verhuisde op 22 oktober naar Het Steen. Er werden in dezelfde periode 1500 Antwerp City Cards verkocht. De verkoop daarvan is overigens in stijgende lijn, met 509 verkochte kaarten in de maand oktober.

    Het Steen

    Sinds het vernieuwde Het Steen een maand geleden de deur opende, hebben reeds 26.000 mensen een bezoek gebracht aan het bezoekerscentrum voor informatie over de stad of een souvenir uit de shop. 5000 geïnteresseerden beleefden Antwerpen vandaag en vroeger in The Antwerp Story, het belevingsparcours in Het Steen.

    Evenementen en attracties

    De start van het Wereldkampioenschap Wielrennen en het Bollekesfeest waren de voorbije maanden dé publiekstrekkers met respectievelijk 300.000 en 100.000 bezoekers. Ook ‘klassiekers’ als de 10 Miles, de Rubensmarkt en de Antwerp Pride trokken heel wat publiek.

    World’s 50 Best Restaurants, de Oscar-uitreiking van de gastronomie wereldwijd, bracht begin oktober heel wat internationale topchefs en journalisten naar Antwerpen gedurende drie dagen én zorgde voor ruim 13.000 mensen die de live uitreiking vanuit het FMCCA volgden op hun scherm.

    Musea en kerken

    Het vernieuwde ModeMuseum opende begin september de deuren en kon sindsdien rekenen op 31.903 bezoekers.

    Van juli tot en met oktober ontvingen de andere stedelijke musea in Antwerpen 183.257 bezoekers. Dit is gemiddeld 65% minder dan in het jaar 2019. Het aantal bezoekers van de kerkgebouwen in Antwerpen is stabiel aan het stijgen. Van juli tot en met oktober ontvingen zij 122.069 bezoekers. In juli waren het er nog 75% minder dan in 2019, terwijl in oktober dat verschil gedaald was tot 59%.

    Rondleidingen

    Afgelopen zomer werden 865 gegidste rondleidingen via Experience Antwerp geboekt. Dat is ongeveer de helft van in 2019, maar wel bijna 2,5 keer meer dan vorig jaar. Een geleidelijke stijging is ook te zien in de maandelijkse cijfers. In oktober waren er al 703 gegidste rondleidingen geboekt.

    Schepen Kennis blikt vooruit naar volgend jaar:  Ook voor 2022 ziet Antwerpen het groot, letterlijk en figuurlijk. In juli is het uitkijken naar de Tall Ships die de Schelde komen opvaren en in september heropent op het ’t Zuid met het KMSKA het grootste museum van Vlaanderen. Heel veel om reikhalzend naar uit te kijken.

  • Welkom in Het Steen, welkom in Antwerpen!

    (speech bij de opening van Het Steen op donderdag 21 oktober 2021)

    Welkom dames en heren  in het vernieuwde Steen,

    ik ben blij hier heel wat bekende gezichten te begroeten,  heel wat leden van de gemeenteraad, hartelijk welkom,

    Vandaag is een heugelijke dag voor Antwerpen! Een dag waar veel mensen lang naar uitgekeken hebben, ook ik. Dit is een lintje dat ik met Heel Veel Plezier doorknip.

    Sinds 2008 bleef de poort van Het Steen gesloten voor bezoekers, maar dat is vanaf nu verleden tijd.

    2008 is heel lang geleden, dames en heren.

    In de praktijk betekent dit dat een hele generatie Antwerpenaren opgegroeid is zonder ooit 1 voet in dit gebouw gezet te hebben.

    Ik heb mij daar altijd slecht bij gevoeld, en voor mij persoonlijk is het dan ook heel fijn om dit gebouw terug te kunnen geven aan de Sinjoren.

    2008 is dus behoorlijk lang geleden, voor Het Steen zelf is dat maar een momentopname.

    Geen enkel ander gebouw in deze stad heeft meer gezien en meegemaakt.

    Het Steen zag :
    – hoe de stad uitgroeide van een aanlegplaats naar een wereldhaven
    – Het Steen zag hoe Antwerpen groter werd, en rijker, en toonaangevend werd in Europa. Het zag ook moeilijke tijden in onze stad
    –  Het Steen kan vertellen hoe kunstenaars met wereldfaam zich hier vestigden, zich vrij konden ontwikkelen
    – Het Steen zag niet alleen boten komen en gaan, maar ook mensen. Mensen met romantische afspraakjes, maar net zo goed mensen die het land ontvluchtten
    – De Oostenrijkers, de Fransen, de Spanjaarden, de Hollanders, zelfs de Duitsers, ze kwamen en ze gingen.

    Het Steen overleefde alles.


    Het Steen overleeft zelfs verbouwingen J , want in de loop der eeuwen is hier nogal wat getimmerd en gedaan. Kwatongen spreken zelfs van koterijen. Wat dat betreft: niets nieuws onder de zon J

    Ik wil wel benadrukken: wat we hier doen, doen we met respect voor het verleden, en met oog op de toekomst.

    De nieuwe invulling die we vandaag aan Het Steen geven, wil ik als volgt samenvatten:  vanaf nu geven we het woord aan Het Steen.

    Geen gebouw is beter geplaatst om het verhaal van deze stad te vertellen. Geen gebouw is beter geplaatst om bezoekers aan onze stad welkom te heten.

    We voorzien een toeristisch onthaal met stadswinkel, een lounge met terras, en met een heuse toren zelfs een nieuw uitkijkpunt over de Schelde.

    Aan de balie kunnen bezoekers tickets voor tentoonstellingen, musea, concerten kopen,
    en zullen groepen opgewacht worden door gidsen.

    En heel belangrijk: the Antwerp Story, de geschiedenis van Antwerpen vertelt in een overdonderende scenografie met hulp van de allernieuwste technologie.

    Onze ambities met het Steen zijn dus groot, dames en heren.

    Net zoals het Centraal Station als aankomstplaats iconisch is, zal Het Steen een nieuw icoon worden.

    Een icoon op een iconische plek: aan de rede, aan de vernieuwde Scheldekaaien, aan het Steenplein dat er straks ook helemaal anders zal uitzien.

    Dank aan alle mensen die de afgelopen jaren zo hard gewerkt hebben om deze droom waar te maken:
    *de mensen van Democo en Renotec, met alle onderaannemers en hun medewerkers,
    *uiteraard ook NoaArchitecten,
    * dank ook aan het team van de Vlaamse Bouwmeester en de stadsbouwmeester, die de open oproep begeleidden enkele jaren geleden en die de uitvoerende architect selecteerden voor het ontwerp dat zoals altijd in “A” voor discussie zorgt
    *de medewerkers van AG Vespa,
    *de scenografen die tekenden voor de Antwerp Story,
    *de ploeg van Visit Antwerpen, die zorgen dat we hier kunnen staan
    * en aan iedereen die straks het voorrecht krijgt om hier te mogen werken: veel plezier op jullie nieuwe werkplek,

    Welkom in Het Steen, welkom in Antwerpen!

  • God Jumenas!

    (toespraak bij inhuldiging nieuw Semini-beeld op de binnenplaats van Het Steen, dd. 24 sept. 2021  – voor persbericht scroll naar beneden)

    Beste aanwezigen,

    Welkom hier in Het Steen, en welkom heel in het bijzonder welkom aan de mensen van de vzw AKSIE en aan Sharon Van Overmeiren.

    Sharon is de kunstenares die van Visit Antwerpen en Kunst in de stad – Middelheimmuseum de opdracht kreeg om zich te laten inspireren door Semini, het beeldje dat hier boven aan de toegangspoort hangt.

    Ik heb me laten vertellen dat Sharon uit de buurt is. Ze is dus zeker vertrouwd met het gebouw en de geschiedenis van deze omgeving.

    Dames en heren, Semini is de afgelopen eeuwen in Antwerpen onderwerp geweest van heel wat interpretatie en verhalenvertelling.

    Wat we met zekerheid weten is dat het in de Antwerpse folklore gekend is als een symbool voor vruchtbaarheid en voorspoed.

    In ‘Het lied van Semini’ klinkt het:  ‘Hij heeft van hier tot op het Zuid, jarenlang zijn zaad gezaaid’.

    In dat lied wordt hij zelfs bestempeld als; ‘de vader van ’t Sinjorenras, in feite zijn wij allemaal kinderen van God Jumenas’  – zoals de Antwerpenaren Semini ook wel eens noemen.

    De oorsprong van het beeldje zelf, daar hebben we het gissen naar, en die open geschiedenis vormde voor Sharon de inspiratie voor een nieuwe versie van Semini.

    Zo meteen laat ik Sharon graag even aan het woord.

    De stad heeft samen met de mensen van de vzw AKSIE  gekeken welke plaats we zouden kunnen geven aan de Semini-legende in het vernieuwde Steen. Deze vzw werd in 1987 opgericht om het Semini-beeldje voor verval te behoeden.

    AKSIE en de stad bekeken samen uiteraard ook wat de beste manier was om het originele beeldje te beschermen tegen ‘de tand des tijds’.

    Daar hebben we dan ook de nodige maatregelen voor genomen. Zo is er een glazen afdakje geplaatst om verdere erosie door regen tegen te gaan.

    Op vraag van Onroerend Erfgoed werd er verder niet aan het beeldje geraakt. Raf, de architect, heeft me dit net nog eens bevestigd.

    Tegelijk kwam het idee bovendrijven om een hedendaagse kunstenaar aan de slag te laten gaan met de legende. AKSIE en Sharon vonden elkaar in het kunstwerk dat we zo meteen zullen onthullen.

    Net zoals de oude Semini kan de nieuwe Semini voeding geven aan nieuwe verhalen en interpretaties.

    Het nieuwe beeld werd vervaardigd in smeedijzer, brons en klei, materialen die verwijzen naar de kleuren en texturen van Het Steen zelf. En in de vormen en figuren zitten ontegensprekelijk verwijzingen naar de ‘oude’ Semini, naar de stad en naar Het Steen.

    Het werk dat jullie zometeen zullen ontdekken, draagt de titel ‘De Gulle Waard/The Generous Gatekeeper’. Deze waard of gastheer volgt in de voetsporen van folklorefiguren als Lange Wapper en Druon Antigoon, de eerdere bewoners van Het Steen. In tegenstelling tot zijn voorgangers is de nieuwe waard gul: hij verwelkomt bezoekers met een grote glimlach en open armen.

    Dames en heren, ik kan en wil uiteraard niet afsluiten zonder u uit te nodigen op de heropening van Het Steen op vrijdag 22 oktober: een bezoekerscentrum en belevingscentrum waarin we met The Antwerp Story het verhaal van de stad vertellen.

    Op 22 oktober geven we Het Steen terug aan de Sinjoren, dames en heren.

    Tot dan!

    ___

    PERSBERICHT

    Hedendaagse interpretatie Semini-beeld siert binnenplein Het Steen

    Het Semini-beeldje, ingewerkt boven de grote toegangspoort van Het Steen, is vermoedelijk één van de oudste beelden in Antwerpen. Het heidense symbool voor vruchtbaarheid en voorspoed vormt een belangrijk onderdeel van de stedelijke folklore. Stad Antwerpen en vzw Aksie vroegen aan kunstenares Sharon Van Overmeiren om een hedendaagse interpretatie van het werk te maken. Haar sculptuur ‘De Gulle Waard/The Generous Gatekeeper’ schittert nu op het binnenplein van het vernieuwde Steen, waar het vanaf 22 oktober toeristen en bezoekers verwelkomt.

     

    Semini is de naam die de Antwerpenaren gaven aan het kleine bas-reliëf in Doornikse steen van een mensachtig figuurtje, dat is ingemetseld boven de poort van Het Steen. Het is een vruchtbaarheidssymbool dat in de zestiende eeuw zwaar beschadigd werd. Er bestaat geen zekerheid over de exacte herkomst en betekenis, het beeldje is doorheen de eeuwen steeds het onderwerp geweest van verschillende interpretaties.

     

    De Gulle Waard

    De stad gaf de opdracht aan kunstenares Sharon Van Overmeiren (°1985, Antwerpen) om een nieuw kunstwerk te maken, geïnspireerd door Semini, in samenspraak met vzw Aksie, om een extra dimensie te geven aan het nieuwe toeristische onthaalcentrum. Haar hedendaagse Semini-sculptuur prijkt nu op het binnenplein van Het Steen.

     

    Schepen voor toerisme Koen Kennis: “Net zoals de oude Semini kan de nieuwe Semini voeding geven aan nieuwe verhalen en interpretaties.”

     

    De open geschiedenis van het historische beeldje was een dankbaar vertrekpunt, vertelt kunstenares Sharon Van Overmeiren: “Ik zie de verschillende lagen van betekenis en interpretatie rond het beeldje als de lagen van de rivierbodem, die met de getijden blootgelegd worden en weer verdwijnen. De patina van het brons van mijn beeld is zo gemaakt dat het lijkt alsof het uit de Scheldebodem werd opgevist: alle betekenislagen van het verleden hangen eraan vast.”

     

    De kunstenares, die opvallend genoeg zelf nabij Het Steen opgroeide, brengt verschillende historische en visuele referenties samen in een unieke sculptuur. Die werd vervaardigd in smeedijzer, brons en klei, materialen die verwijzen naar de kleuren en texturen van Het Steen zelf. In haar geheel eigen beeldtaal omarmt Van Overmeiren de ongetemde energie die Semini als pre-christelijk, erotisch geladen afgodsbeeld oproept, en kanaliseert die in een uitgelaten hedendaags kunstwerk. Zo bevat de keramische totem organische motieven van korenaren, archaïsche symbolen voor vruchtbaarheid en voorspoed, alsook hartjes, symbool voor liefde en passie. In de smeedijzeren sokkel zitten dan weer verwijzingen naar de stromende rivier en de historische functies van Het Steen.

     

    Het werk draagt de titel ‘De Gulle Waard/The Generous Gatekeeper’. Deze waard of gastheer volgt in de voetsporen van folklorefiguren als Lange Wapper en Druon Antigoon, de eerdere bewoners van Het Steen. In tegenstelling tot zijn voorgangers is de nieuwe waard gul: hij verwelkomt bezoekers met een grote glimlach en open armen.

     

    Heropening Het Steen

    Het Steen opent na een grondige restauratie binnen een maand, op vrijdag 22 oktober, opnieuw de deuren. Het historische pand, een van de iconische gebouwen van Antwerpen, is dan getransformeerd tot het gloednieuwe onthaal voor toeristen in Antwerpen. De huidige toeristische balie op de Grote Markt wordt op dat moment definitief gesloten.

     

    In het nieuwe onthaalcentrum bevindt zich ook een prachtig uitgewerkt belevingsparcours over de stad, ‘The Antwerp Story’. Alle info lezen over het vernieuwde Het Steen en tickets bestellen voor The Antwerp Story kan vanaf vandaag via www.visitantwerpen.be, klik hier voor de rechtstreekse link.

  • Voorlopig lichtontwerp Het Steen goedgekeurd

    Het Steen zal straks na de heraanleg van het Steenplein en het nieuwe lichtplan prominenter dan ooit in het straatbeeld te herkennen zijn.
    Het Steen zal straks na de heraanleg van het Steenplein en het nieuwe lichtplan prominenter dan ooit in het straatbeeld te herkennen zijn.

    (persbericht)

    Begin dit jaar stelde stad Antwerpen het ontwerpbureau Spectrum aan om een lichtontwerp te maken voor Het Steen. Het stedelijke lichtplan dient daarbij als leidraad. Het voorlopige lichtontwerp dat het college nu goedkeurde, verenigt de verschillende bouwstijlen tot één belicht geheel na zonsondergang. Elk deel krijgt daarbij wel zijn eigen passende sfeer.

    De stad maakt van Het Steen hét toeristische onthaalcentrum van Antwerpen waar bewoners en bezoekers terechtkunnen voor informatie, tickets, boekingen en exposities. Daarnaast zal een interactief belevingsparcours er meer vertellen over de geschiedenis en de identiteit van de stad en het gebouw zelf. Om dit te realiseren kreeg het beschermde monument een nieuw bijgebouw. Om het nieuwe onthaalcentrum ook letterlijk in de schijnwerpers te plaatsen, liet de stad een lichtontwerp maken voor het gebouw. Het voorlopige lichtontwerp is nu klaar.

    Een gepaste verlichting voor elk deel van Het Steen

    Met de belichting van de burchtwal – de buitenste laag van Het Steen – krijgt het historische gebouw de uitstraling van de onneembare waterburcht aan het Steenplein. De burchtwal krijgt een egale belichting die de verschillende kleuren van de zandsteen benadrukt. Daarvoor maakt de ontwerper gebruik van innovatieve ledtechnologie ’Tunable White’. Deze technologie kan verschillende tinten wit licht produceren waardoor de zandsteen optimaal tot zijn recht komt.

    Het concept van het lichtontwerp neemt de bezoeker daarna mee op een wandeling doorheen het gebouw. Via de opgang, voorbij ‘de Wapper’, door de verlichte poort naar de 19de-eeuwse binnenplaats ontstaan zo verschillende lichtsferen. Het intieme karakter in dit ‘straatje’ komt tot zijn recht door de architectonische details met accentverlichting te versterken.

    Voor de nieuwbouw van noAarchitecten is gekozen voor een egale belichting, die voor een eenheid zorgt met de burchtwal aan het Steenplein. Een spel van schaduwen moet verder vorm geven aan de nieuwe toren.

    Verdere stappen en timing

    In de zomer van 2021 volgt een nachtelijke proefopstelling om de exacte plaats van alle nieuwe armaturen te bepalen. Daarna maakt het ontwerpbureau een definitief ontwerp van het lichtplan op. Aan de hand van die proefopstelling en de definitieve plannen kan het bouwteam van de lopende renovatie – AG Vespa en noAarchitecten – de leidingen, voedingen, stuurkasten en dergelijke op de juiste plek voorzien. Tijdens de zomer van 2022 zal Fluvius System Operator, in de rol van uitvoerder-producent en beheerder van de openbare verlichting, de technische begeleiding van het project verder opnemen. In het najaar van 2022 moet de nieuwe verlichting van Het Steen dan officieel aangestoken kunnen worden.

    Lichtplan stad Antwerpen

    De stad Antwerpen keurde in 2012 het algemene lichtplan goed met een visie op coherente en duurzame verlichting voor de verschillende delen van de stad. Het lichtplan is gebaseerd op 3 lagen: de basisverlichting in de verschillende zones van de stad, de verlichting van de structurele assen en de sfeerverlichting. Tot die derde laag behoren gebouwen, monumenten en speciale zichten die de sfeer in de woonomgeving versterken. Het Steen valt hieronder. Meer informatie over het Lichtplan staat op www.antwerpenmorgen.be. Klik hier voor de rechtstreekse link.

     

  • Nieuwe cruiseterminal verwelkomt de eerste gasten

    (toespraak dd. 16 april 2021, bij aankomst van de opleidingsschepen in opdracht van de Hogere Zeevaartschool aan het nieuwe cruiseponton aan Het Steen)Beste aanwezigen,

    beste medewerkers van de pers,

    Ik ben blij u hier te mogen verwelkomen op deze toch wel bijzondere plek, op een bijzondere dag, met bijzondere gasten: mijnheer Van Schaeren (algemeen directeur Hogere Zeevaartschool), en de heren Szymanski (kapitein van de Dar Mllodziezy) en Durlik (kapitein van de Horyzont II).

    Dames en heren, vandaag ontvangt ons nieuwe cruiseponton voor het eerst gasten!

    Een officiële opening wil ik het nog niet noemen, want daarvoor zijn de omstandigheden niet geschikt. Ik noem het een ingebruikname.

    Ik verzeker u: als we ons nieuwe cruiseponton echt officieel gaan openen, zal dat met vlag en wimpel gebeuren, want dat zou betekenen dat het toeristische leven in A’pen opnieuw op gang komt.

    Toch is ook vandaag een feestelijke dag, niet alleen voor mij, maar ook voor de bemanning van de schepen hier achter ons.

    De Dar Mlodziezy en de Horyzont III hadden 200 studenten van de Hogere Zeevaartschool aan boord, en keerden vandaag terug van hun maidentrip.

    Ik geef zo meteen het woord aan Rowan Van Schaeren, algemeen directeur van de Hogere Zeevaartschool, om wat tekst en uitleg te geven over de reis die zijn studenten achter de rug hebben.

    Zelf wil ik erop wijzen dat we deze prachtige driemaster onder het bevel van kapitein Szymanski in 2022  graag terugzien op de Tall Ships Races.

    Inderdaad: tussen 22 juli en met 25 juli volgend jaar komen de mooiste zeilschepen ter wereld naar Antwerpen voor een driedaags maritiem hoogfeest.  Wie de vorige edities meemaakte, weet dat dit iets is om naar uit te kijken.
    (tekst vervolgt onder foto)

    Dear captains Szymanski and Durlik, first of all let me thank you for bringing our navy students back home, safe and well. I am sure they will go home full of stories and fond memories of the trip.

    But I would like to address you in particular, captain Szymansk. It is an honour and a privilege to welcome the magnificent Dar as the first ship to make use of this brand new docking infrastructure in the historic heart of the city.

    As you are well aware, we would love to welcome the Dar again next year for the Tall Ships Races 2022. As you can see  for yourself, the facilities are in place to welcome the ship and the crew in the very best conditions.

    So please go and spread the word: Antwerp is ready for the Tall Ships Races 2022.

    Let me give you my businesscard, please keep in touch!

    En zet ik nu een stap opzij voor de directeur van de HZS, de heer Van Schaeren.

  • De Brabantse Leeuw wappert opnieuw boven Het Steen

    (toespraak bij het hijsen van de Brabantse Leeuw boven Het Steen op donderdag 25 februari 2021)

    foto: Philippe Verhoeven

    Welkom dames en heren,

    Vandaag is een heugelijke dag!

    Zegge en schrijve donderdag 25 februari 2021, iets na 11u, zal de Brabantse Leeuw opnieuw boven het Steen wapperen.

    Dat geeft twee dingen aan:
    – dit jaar vieren we de 800ste verjaardag van de toegekende stadsrechten aan Antwerpen,
    en
    – de werf van Het Steen nadert afwerking.

    Het spreekt voor zich dat we die 800ste verjaardag niet onopgemerkt voorbij laten gaan. Een resem publicaties, voordrachten en tentoonstellingen volgt later dit jaar – maar daarvoor zal de burgemeester u een andere keer uitnodigen.

    Antwerpen maakte in 1221 deel uit van het hertogdom Brabant.

    Ik heb me laten vertellen dat het eeuwig en altijd wapperen van de Brabantse Vlag, de Brabantse Leeuw, een voorwaarde was om de burcht over te dragen aan de stad.

    Door vandaag opnieuw de vlag te hijsen betalen we dus een beetje een historische belofte na.

    Natuurlijk kon niemand toen weten dat het stadsbestuur in de 21ste eeuw zou gaan voor een grondige verbouwing van het Steen, en een nieuwe invulling.

    Die nieuwe invulling zit het Steen als gegoten: geen enkel ander gebouw in deze stad heeft meer gezien en meegemaakt.

    Het Steen zag :
    – hoe de stad uitgroeide van een aanlegplaats naar een wereldhaven
    – Het Steen zag hoe Antwerpen groter werd, en rijker, en toonaangevend werd in Europa
    –  hoe kunstenaars met wereldfaam zich hier vestigden, konden ontwikkelen
    – Het Steen zag niet alleen boten komen en gaan, maar ook mensen. Mensen met romantische afspraakjes, maar net zo goed mensen die een afspraak hadden met het gerecht…
    – De Oostenrijkers, de Fransen, de Spanjaarden, de Hollanders, zelfs de Duitsers, ze kwamen en ze gingen.

    Het Steen overleefde alles.

    De nieuwe invulling die we aan Het Steen geven, wil ik als volgt samenvatten:  vanaf nu geven we het woord aan Het Steen.

    Geen gebouw is beter geplaatst om het verhaal van deze stad te vertellen. Niet alleen het verleden, ook de toekomst.

    Dames en heren, de vlag geeft aan dat het einde van de werken aan Het Steen in zicht zijn.

    En dan heb ik nu de eer de vlag opnieuw te mogen hijsen.

    Dank voor uw aandacht.

  • Terug ‘bootjes kijken’ aan ‘t Steen

    (toespraak bij de verwelkoming van de onderdelen van het nieuwe cruiseponton aan Het Steen)

     

    Beste mensen van de pers,

    Welkom hier aan de rede van Antwerpen…

    Wie afspreekt aan de rede heeft daar meestal een goede reden voor.

    We zien hier vaak kinderen die met een klein hartje wachten op de komst van de Sint.
    (voorlopig even niet, want hij legt ook dit jaar aan op het Eilandje)

    In de loop van de geschiedenis hebben hier ook veel volwassenen gestaan met kloppend hart, soms met een zakdoek vol tranen. Moeders zwaaiden hun zonen uit, geliefden namen afscheid…  Van hieruit vertrokken boten naar de ‘nieuwe wereld’, of naar de Kongo, naar alle windstreken…

    Het omgekeerde was ook waar natuurlijk.  Boten uit verre continenten brachten behalve exotische goederen ook verhalen en mensen mee naar de Koekenstad, mensen die de geschiedenis van onze stad mee schreven. Mensen en goederen die onze stad welvarend maakten.

    Deze wandelterrassen (Noord en Zuid), beste mensen, liggen hier niet voor niets. Ze zijn gebouwd om naar de boten te kijken, ze zijn ons venster op de wereld.

    Dat venster op de wereld vernieuwen we. Dat doen we door te investeren in een nieuw cruiseponton.

    En we bouwen er meteen een nieuwe inkom bij, met de uitbouw van een bezoekers – en belevingscentrum in Het Steen. Daarover later meer.

    De rede van Antwerpen, dé plek waar de stad ontstond, blazen we nieuw maritiem leven in. Antwerpenaren zullen hier opnieuw naar de boten kunnen komen kijken, naar de wereld die op bezoek komt.

    Cruisetoerisme hoort daarbij. Antwerpen is 1 van de weinige steden waar cruiseschepen in het centrum kunnen aanmeren. Zoiets is een troef om toeristen aan te trekken.

    Het historische hart van de stad, met de talrijke monumenten, musea, cafés en restaurants, zal door de cruiseterminal  en de herinrichting van Het Steen een grote boost krijgen.

    U ziet daar een spandoek hangen dat refereert aan ‘De Lichtjes van de Schelde’ van Bobbejaan Schoepen. Straks wordt het hier weer, zoals in de tijd van Bobbejaan, een komen en gaan van passagiers en boten.

    Dat zal gebeuren in de best mogelijke omstandigheden voor schip, passagiers en de omgeving. Comfortabeler, veiliger, duurzamer.

    Elke toerist, elke bezoeker is belangrijk voor ons, ook de cruisetoerist. Uit onderzoek blijkt dat het om meerwaardezoekers gaat: ze bezoeken onze horeca, doen inkopen, lopen langs in onze musea. Gemiddelde uitgave: bijna 80 euro per persoon!

    Dit cruiseponton is een investering in de toekomst, daar ben ik van overtuigd.

    Ik wil de mensen die meewerkten aan de bouw van het ponton van harte bedanken, en ook  zij die meegeholpen hebben aan het transport naar thuishaven Antwerpen. Beelden van het transport ziet u hier en hier.

    De stukken moeten nu geassembleerd worden, en dat moet allemaal achter de rug zijn tegen komende voorjaar.

    Dan spreek ik graag opnieuw met u af om de eerste passagiers feestelijk te onthalen, met toeters en bellen.

    En nog even terugkomend op de Sint: ook die is hier vanaf volgend jaar welkom.

  • Onderdelen ponton nieuwe cruiseterminal in aantocht

    Toekomstbeeld ponton © Ney & Partners (ontwerp) – bmd3d (visualisatie)

    (persbericht)

    Sinds vandaag zijn de onderdelen van het ponton van de nieuwe Antwerpse cruiseterminal onderweg naar het Steenplein. Samen zullen ze het nieuwe ponton van 350 meter lengte vormen waaraan zee- en riviercruises aanmeren ter hoogte van Het Steen. De delen komen op verschillende dagen en tijdstippen aan. De komende maanden worden ze ter plekke afgewerkt en aan elkaar gemonteerd. Als alles vlot verloopt, zijn de werken afgerond in het voorjaar van 2021.

    De voorbije jaren kende Antwerpen groeicijfers als bestemming voor zee- en riviercruises. In 2019 deden 887 rivier- en 33 zeecruises de stad aan, goed voor 147.372 passagiers.  Die groei resulteerde in de nood aan extra capaciteit en een betere en aan strengere milieunormen aangepaste infrastructuur om de schepen en passagiers te ontvangen. De huidige cruiseterminal onder hangar 21 aan het Zuiderterras voldoet niet meer aan eisen inzake comfort en duurzaamheid.

    Onderdeel van toeristisch onthaalcentrum

    De stad besliste in 2018 om de nieuwe cruiseterminal te integreren in het toekomstige toeristische onthaalcentrum in en rond Het Steen. Zo kunnen passagiers van zee- en riviercruises meteen optimaal ontvangen worden in Antwerpen. Daarvoor zal de aanmeerplaats voor schepen verplaatst worden naar een locatie ter hoogte van Het Steen.

    Schepen voor toerisme Koen Kennis: “Antwerpen is 1 van de weinige steden waar cruiseschepen in het centrum kunnen aanmeren. Zoiets is een troef om toeristen aan te trekken. Het historische hart van de stad, met de talrijke monumenten, musea, cafés en restaurants, zal door de cruiseterminal  en de herinrichting van Het Steen een grote boost krijgen.”

    Het nieuwe ponton zal bestaan uit een aantal verschillende onderdelen. Twee toegangsplatformen sluiten via twee bruggen aan op het ponton. Op het ponton zelf komt een drijvend, transparant paviljoen. Er komt ook een aansluiting met het bestaande ponton, waaraan De Waterbus en het veer aanmeren.

    Geschilderd staal

    Op het aanmeerponton komt een luifel die de passagiers beschermt tegen regen en afschermt van het water. De wand van de luifel heeft een open patroon, net zoals de toegangsbruggen en het paviljoen. De hoofdstructuur van de toegangsbruggen bestaat uit geschilderd staal.

    Toekomstbeeld ponton © Ney & Partners (ontwerp) – bmd3d (visualisatie)

    De verschillende delen worden geschilderd in een lichtgrijze kleur aan de buitenzijde en in heldere kleuren aan de binnenzijde. De luifel kleurt aan de binnenzijde maritiem blauw, de toegangsbruggen geel. De kleuren zijn geïnspireerd op de typische kleuren die aanwezig zijn in de haven.

    Transport in verschillende delen

    De constructie van het ponton is in de loop van 2019 en 2020 gemaakt in een staalbouwatelier in Wondelgem. De afgelopen maand werden verschillende onderdelen al ter plekke te water gelaten. Vanaf deze week zullen ze met drie verschillende transporten via de Schelde naar het Steenplein vertrekken:

    • Op maandag 21 september zijn twee transporten over het water vertrokken richting het Steenplein:
      • Het ene, met het transparant paviljoen, komt van aan de Zuidnatie in de Antwerpse haven naar het Steenplein.
      • Het andere, met beide toegangsplatformen, komt rechtstreeks vanuit Wondelgem naar het Steenplein.
    • Op donderdag 1 oktober vertrekken drie grote aanmeerpontons met de toegangsbruggen. Ook dat transport (120 meter lang en 35 meter breed) komt rechtstreeks vanuit het staalbouwatelier in Wondelgem.

    Een filmpje van de eerdere tewaterlating is te vinden op www.agvespa.be, klik hier voor de rechtstreekse link.

    Als alles volgens plan verloopt, zullen op vrijdag 2 oktober alle onderdelen gearriveerd zijn aan het Steenplein. Daarna worden alle delen de komende maanden ter plekke afgewerkt en aan elkaar gemonteerd. Als alles vlot gaat, zijn de werken afgerond in het voorjaar van 2021 en kan de cruiseterminal verhuizen naar zijn nieuwe locatie. De eerste cruises kunnen dan vanaf de start van het nieuwe cruiseseizoen in het voorjaar van 2021 aan het nieuwe ponton worden ontvangen.

    Uitvoering en ontwerp

    De tijdelijke handelsvereniging Artes Roegiers – Victor Buyck voert de werken uit in opdracht van AG VESPA, het autonoom gemeentebedrijf voor vastgoed en stadsprojecten Antwerpen, en De Vlaamse Waterweg nv. Het ontwerp van het ponton is van NEY & Partners